Ford-topman ziet groot gevaar voor de Amerikaanse auto-industrie: 'Er is niets om de ambitie op te vangen'

De ambities rond kunstmatige intelligentie en de elektrificatie van de auto-industrie botsen op een harde realiteit: er zijn simpelweg te weinig geschoolde arbeiders. Ford-topman Jim Farley noemt het tekort aan blue-collar werknemers een crisis in de ‘essentiële economie’.

Arbeidstekort in cijfers

Volgens Farley ontbreekt het de VS aan zo’n 600.000 fabrieksarbeiders en 500.000 bouwvakkers. Daarbovenop zullen er de komende drie jaar nog eens 400.000 autotechnici nodig zijn. In een gesprek met Axios zei hij dat de intentie om te investeren in AI en productie er wel degelijk is, “maar er is niets om die ambitie op te vangen.” Daarmee wijst hij op het gat tussen plannen en de werkelijkheid op de werkvloer.

Het tekort beperkt zich bovendien niet tot de autosector. Ook de bouw van AI-datacenters loopt gevaar doordat er onvoldoende personeel beschikbaar is om nieuwe faciliteiten te realiseren en draaiende te houden.

Essentiële economie onder druk

Farley verwees naar cijfers van het Aspen Institute, waaruit blijkt dat de ‘essentiële economie’ van fabrieksarbeiders en technici goed is voor zo’n 12 biljoen dollar van het Amerikaanse bbp. Vaak gaat de discussie volgens hem over de banen die AI kan vervangen, terwijl er te weinig aandacht is voor de massale vraag naar geschoolde vakmensen die juist door AI ontstaat. Hij vatte het kernachtig samen: “Hoe kunnen we productie terughalen naar de VS als er niemand is die er wil werken?”

Oorzaken van het tekort

Analisten wijzen op een vergrijzende beroepsbevolking en een restrictief immigratiebeleid dat de groei van de arbeidsmarkt beperkt. Farley ziet het probleem vooral als een gebrek aan bewustzijn. “Op het eerste gezicht lijkt dit een personeelsprobleem, en dat is het meestal ook. Maar eigenlijk is het een maatschappelijk probleem,” zei hij. Daarmee bedoelt hij dat de waardering voor praktisch vakmanschap in de VS structureel is ondergewaardeerd.

Breder dan alleen de auto-industrie

Het tekort speelt niet alleen in de autofabrieken. Uit onderzoek van Deloitte en Uptime Institute blijkt dat meer dan de helft van de Amerikaanse datacenterbedrijven moeite heeft met het vinden van geschikt personeel. Ook in Europa merken operators, zoals Pure Data Centres Group in het VK, dat de groei wordt afgeremd door een gebrek aan bouwkundig geschoolden. De vraag naar rekencapaciteit groeit explosief, maar de mensen die die infrastructuur kunnen realiseren blijven schaars.

Mogelijke oplossingen

Farley pleit voor meer investeringen in beroepsonderwijs en stages, en voor beleid dat vakmanschap aantrekkelijker maakt. Hij benadrukte dat samenwerking tussen bedrijven en overheden essentieel is om de arbeidsmarkt te versterken. “Als we succesvol zijn, kunnen we grotere problemen aanpakken,” zei hij. “Maar nu zijn de problemen heel praktisch. Ik heb maandagochtend zesduizend monteurs nodig in mijn dealers.”