Wat is die nieuwe strafbelasting precies?
Het kabinet wil vanaf 2026 een zogenoemde pseudo-eindheffing invoeren. Werkgevers moeten dan jaarlijks extra belasting betalen voor elke werknemer die privé rijdt met een niet-elektrische leaseauto. Dit geldt óók voor zeer zuinige hybrides.
De berekening laat zien hoe fors de maatregel uitpakt: bij een hybride met een catalogusprijs van €50.000 bedraagt de bijtelling €11.000. Daarbovenop komt 52% pseudo-eindheffing voor de werkgever: €5.720 per jaar. Dat is zo’n €477 per maand extra – bijna de helft van een normaal leasetarief. Voor een Peugeot 408 Hybrid zou dit de leaseprijs met ruim €400 per maand verhogen.
Effect op werkgevers en werknemers
Volgens VZR raakt dit plan direct aan de secundaire arbeidsvoorwaarden. De leaseauto is vaak de belangrijkste arbeidsvoorwaarde naast salaris. Met deze maatregel moeten werkgevers en werknemers hun contracten herzien, wat leidt tot extra administratieve lasten, spanningen en discussies.
Daarnaast ontstaat er ontwijkgedrag. Werknemers geven aan hun leaseauto niet meer privé te willen gebruiken en kilometers te declareren met een oudere, vervuilendere privéauto. Anderen kiezen voor een kleinere leaseauto naast een grotere tweede gezinsauto. Het resultaat: méér uitstoot, terwijl het beleid juist schonere mobiliteit wil stimuleren.
Waarom dit plan averechts werkt
De overheid stelt dat de maatregel nodig is om elektrisch rijden te versnellen. Maar VZR wijst erop dat:
- Zakelijke rijders al vooroplopen: inmiddels is de helft van de leaseauto’s volledig elektrisch.
- Hybrides ten onrechte worden bestraft: een efficiënte plug-in hybride uit België krijgt dezelfde heffing als een zware Chinese EV die duizenden kilometers per schip naar Europa is vervoerd. De echte footprint wordt zo genegeerd.
- De export van EV’s blijft een probleem: na vijf jaar verdwijnen veel zakelijke EV’s naar het buitenland, terwijl juist de particuliere markt in Nederland achterblijft. Daar ligt volgens VZR de échte uitdaging.
- Kwetsbaarheid toeneemt: een volledig elektrische leasemarkt maakt Nederland afhankelijk van één energiebron. Bij storingen of aanvallen op het stroomnet kan zakelijk verkeer stilvallen.
Onderzoek bevestigt massaal ontwijkgedrag
Uit onderzoek onder 1.663 leaserijders blijkt dat 59% een alternatief zoekt als de heffing doorgaat. Slechts 41% kiest voor een EV, en die groep was dat vaak toch al van plan. Anderen wijken uit naar privéauto’s, youngtimers of een kilometervergoeding. Dat leidt tot een stijging van de CO₂-uitstoot, precies het tegenovergestelde van wat het kabinet beoogt.
Oproep van VZR: kies voor stimulering, niet voor dwang
Volgens directeur Anton Pluim is dit geen klimaatbeleid maar een ordinaire strafbelasting: “De overheid grijpt hiermee in op een belangrijke arbeidsvoorwaarde waar werknemers nu al belasting over betalen. Dat is alleen te rechtvaardigen als het beleid werkt, maar dat doet dit niet. Het verstoort de werkvloer en leidt tot hogere kosten en méér uitstoot.
VZR pleit voor verlenging van de effectieve bijtellingskorting voor EV’s, stimulering via subsidies voor gebruikte EV’s en fiscale regelingen die ook de particuliere koper over de streep trekken.
Verkiezingsthema
De pseudo-eindheffing wordt pas in november behandeld door de nieuwe Tweede Kamer, na de verkiezingen. Daarmee maakt VZR het expliciet tot een verkiezingsthema. Aan leaserijders en werkgevers het dringende advies: laat je stem horen.
- Adobe Stock