Experts pleiten voor extra alertheid: elk najaar worden bestuurders verrast door dit risico

Meer wild op de weg dan je denkt

De herfst is bronsttijd. Mannetjesherten rennen dan massaal achter de vrouwtjes aan en trekken vaker de weg over. Die plotselinge bewegingen zorgen elk jaar voor honderden ongelukken. Niet alleen in Groot-Brittannië, waar jaarlijks zo’n 75.000 herten betrokken zijn bij aanrijdingen, maar ook in Nederland.

Volgens cijfers van de Vereniging Wildbeheereenheid Veluwe werden er in slechts drie maanden tijd al meer dan 200 wilde zwijnen aangereden. In heel 2016 waren dat er 306. Ook reeën, dassen en zelfs vossen zorgen geregeld voor gevaarlijke situaties, vooral op provinciale wegen in bosrijke regio’s zoals de Veluwe, de Achterhoek, Drenthe en Limburg.

De Dierenbescherming benadrukt dat wegbeheerders meer kunnen doen, bijvoorbeeld door hekken, wildrasters en waarschuwingssystemen te plaatsen. Toch ligt de eerste verantwoordelijkheid bij de bestuurder zelf.

Waarom uitwijken het gevaar juist vergroot

Het lijkt een natuurlijke reflex: een hert of wild zwijn duikt plotseling op, en je draait instinctief aan het stuur. Toch waarschuwen experts dat dit de gevaarlijkste keuze is. Een abrupte stuurbeweging zorgt vaak voor een botsing met een boom, vangrail of tegenligger.

Beter is om recht te blijven rijden, stevig te remmen als dat veilig kan en de controle over het voertuig te behouden. In veel gevallen overleeft het dier de klap niet, maar voorkom je dat er meerdere slachtoffers vallen.

Een tweede reden om niet uit te wijken, is de verzekering. Wie uitwijkt en schade veroorzaakt zonder dat het dier wordt geraakt, krijgt die schade meestal niet vergoed. Een verzekeraar kan immers niet bewijzen dat er een dier op de weg was. Alleen als er sporen van de aanrijding zichtbaar zijn, zoals bloed, haren of foto’s van het dier en de schade, keert een beperkte of allriskverzekering uit.

“Iemand die van de weg raakt en zegt dat hij moest uitwijken voor een hert, kan dat zelden bewijzen,” zegt schade-expert Bas Kooijman van Independer. “Daarom is het cruciaal om foto’s te maken van het dier en de schade.”

Wat te doen als je een dier aanrijdt

Zie je het te laat en volgt een botsing? Blijf kalm, zet je auto veilig aan de kant en bel de politie. Doorrijden is strafbaar. De politie schakelt vervolgens een faunabeheerder in om het gewonde of dode dier op te sporen en af te voeren.

Maak, als dat veilig kan, foto’s van de situatie: het dier, je voertuig en de schade. Die beelden zijn belangrijk voor de verzekering. Je mag het dier nooit meenemen of aan iemand anders geven; dat geldt als stroperij en is strafbaar.

Tips van de Dierenbescherming en verkeersdeskundigen

• Weet in welke gebieden veel wild voorkomt, zoals de Veluwe, Drenthe en Zuid-Limburg.
• Let op waarschuwingsborden; die staan er niet voor niets.
• Rij langzamer bij schemer. Tussen zonsondergang en zonsopkomst is de kans op overstekend wild het grootst.
• Gebruik groot licht waar toegestaan en let op reflecterende ogen langs de weg.
• Zie je één hert, verwacht er meer. Vaak volgen meerdere dieren achter elkaar.
• Houd je stuur recht en ontwijk niet plotseling. Dat kan levensgevaarlijk zijn.

Hoe zit het met de verzekering

Heb je een beperkt casco of allriskverzekering, dan wordt schade door een aanrijding met wild meestal vergoed. Bij een WA-verzekering krijg je niets, omdat een wild dier geen eigenaar heeft. Alleen als blijkt dat een wegbeheerder nalatig was, bijvoorbeeld door kapotte hekken of ontbrekende waarschuwingsborden, kun je mogelijk de schade verhalen.

In het buitenland gelden vergelijkbare regels. Maak daar altijd foto’s van het dier, je auto en de omgeving. Zonder bewijs loop je het risico dat je schade niet wordt erkend.

Veilig de herfst door

De combinatie van vallende bladeren, gladde wegen en overstekend wild maakt de herfst de gevaarlijkste periode van het jaar voor automobilisten. Door snelheid, lichtgebruik en alertheid aan te passen, kun je veel ongevallen voorkomen.

Of zoals Femmie Smit van de Dierenbescherming zegt: “Je kunt een aanrijding nooit volledig uitsluiten, maar met wat oplettendheid kun je het risico sterk verkleinen.”