Elk automerk begeeft zich inmiddels op de markt voor de kleine, middelgrote, grote en enorme SUV. De een pakt het nog grootser aan dan de ander en dan zijn er ook in elke niche wel een paar sportmodellen te vinden. In het midden van het midden echter nog niet. Niemand neemt een ultieme familie-SUV en ramt er een 300 pk uitspuwende 2.0 turbomotor in. Tot nu. Cupra, de afgescheiden sporttak van Seat, heeft de Ateca verlaagd, verstoerd en opgevuld met de tweeliter TSI die we kennen uit de Seat Leon Cupra (inderdaad, bij de Seat Leon staat Cupra er nog achter).
Cupra heeft niet alleen een dikke motor uit het rek getrokken voor de Ateca, ze hebben ook het onderstel aangepakt. Er zitten lagere hydraulische schokdempers onder, waardoor de auto een centimeter dichter op het wegdek ligt. De vierwielaandrijving is standaard, net als de zeventraps DSG-versnellingsbak (normaal heeft een Ateca met DSG zes verzetten).
Om te laten zien dat je in een Cupra zit en niet in een Seat, zijn alle badges verwijderd en vervangen door de in elkaar gehaakte C-tjes die een soort tribal moeten voorstellen. Het logo doet ons eerder denken aan een gestileerd boos schaap, maar dat terzijde. Op het stuur zit de badge op een soort zacht faux-carbon. Opvallend is overigens ook dat de naam Ateca nergens op de auto voorkomt, er staat louter Cupra op.
We stappen op het vliegveld van Barcelona in een zwarte Cupra met de optionele kuipstoelen. Dat begint in ieder geval goed, we zitten lekker klem en klaar om flink gas te geven. De 19" wielen zijn zwart met koperkleurige accenten. Daar moet je van houden, maar het staat eigenlijk best wel goed op de auto. De kleur past volgens Cupra bij het imago van het merk, dat een beetje een stoere en industriële uitstraling wil hebben. Denk urban, een loft in Brooklyn, een craft brewery, dat soort dingen. In het periodiek systeem heeft koper de naam cuprum, dichtbij Cupra dus.
In de middenconsole zit behalve de versnellingspook en de startknop ook de functieschakelaar voor de afstelling van de auto. Met de ronde knop stel je de motor, besturing, uitlaat en Dynamic Chassis Control in. Naast de 'normale' comfortstand en de sportstand is er een Cupra-voorinstelling die de auto op zijn sportiefst instelt. Verder kun je ook voor off road, sneeuw/gladheid en Individual, waarin je alles zelf kunt instellen, kiezen.
Als we wegrijden met de Ateca staat de draaiknop in de Cupra-positie en dat is vooral te merken aan het feit dat de auto heel laat doorschakelt naar de volgende versnelling. Hij wil eigenlijk meteen sporten en dat is vrij zenuwachtig. De normale functie biedt uitkomst, we rijden immers door het stadsverkeer en zijn nog niet eens op de snelweg aangekomen, laat staan op een bochtig bergweggetje.
Over bergwegen gesproken, Cupra heeft een stuk van een paar kilometer bochtig parcours laten afzetten door de lokale politie. Tegelijkertijd zijn de verkeersregels op dat stuk even ongeldig verklaard. Het betekent dat je het pedaal volledig kunt vloeren en het maximale uit de auto mag proberen te halen. In theorie een goed idee om te doen, maar in werkelijkheid zou het wellicht verkeerd kunnen aflopen als we het zelf hadden geprobeerd. Hoe dan ook hadden we de Ateca niet tot het uiterste kunnen pushen. Gelukkig is daar ook aan gedacht en staat professioneel coureur Jordi Gené klaar, we kennen hem nog van een andere Cupra-test.
Hij zet de het stabiliteitssysteem van de auto uit en vloert het pedaal meteen helemaal. In iets meer dan 5,2 seconden (er zit immers meer dan alleen een coureur in de auto) sprint de Ateca naar honderd kilometer per uur. Uiteraard schakelt Gené zelf via de flippers op het stuur. Bij de eerste bocht lijkt hij extreem (te) laat te remmen, maar de (optionele) Brembo-remmen houden de auto goed tegen. Wat na het insturen ook opvalt is dat de auto niet erg overhelt in de bochten, zoals je zou verwachten van een vrij hoge SUV. Onze privécoureur vertelt intussen rustig over de auto (en dat dit pas zijn tweede rondje op dit stuk weg is), terwijl de bochten elkaar in hoog tempo opvolgen. Ik zit rustig naast hem -je kunt immers toch niets doen als passagier- totdat hij zegt: "Moet je bij de jump zometeen even opletten..." Eh, wat? Gaan we met een 1.615 kilogram wegende auto springen? Terwijl we met ongeveer 130 kilometer per uur op een bocht afstormen wordt de carrosserie inderdaad even gewichtsloos. Gelukkig blijven de wielen van de auto wel aan de grond en Jordi concludeert dat de schokbrekers ver genoeg uit kunnen veren om nog steeds contact met de weg te houden.
Even later rijden we naast de snelweg, we halen iedereen in omdat we ver boven de snelheidslimiet rijden. Terwijl een groep fietsers door de politie op afstand wordt gehouden slaan we linksaf over die snelweg en weer linksaf bergop. De auto accelereert als een bezetene en binnen no-time rijden we tweehonderd kilometer per uur. Tegen de berg op.
Is al dat vermogen nodig? Nee. Is het nuttig? Nee. Is het leuk? Ja. Dit is een auto waarmee je zonder probleem een roedel kinderen kunt meenemen, of een half voetbalteam (met bagage). Dan hou je je aan alle regels en heb je een fijne metgezel die er veel beter uitziet dan een gewone SUV.
Tijdens die rit naar dat Oostenrijkse après ski-paradijs blaas je iedereen voorbij. En op de bergpas naar het skigebied lach je ook de grotere SUV's nog uit. 's Avonds bij de koffie vertelde Jordi Gené een anekdote over het Cupra Ateca-prototype dat hij vorig jaar meenam naar de besneeuwde bergen. Hij was telkens als eerste bij de skilift als hij de kinderen naar skiles bracht. Onderweg haalde hij zijn vrienden (allemaal met grotere SUV's) met gemak in. Leuk, maar we raden u aan dat toch maar niet te doen en die informatie ter kennisname tot u neemt.
De Cupra Ateca staat eind november bij de vier Cupra-dealers in Nederland (Amsterdam, Rotterdam, ’s-Hertogenbosch en Groningen). Daar mag de Ateca vanaf € 57.950 mee naar huis.