De overheid wil weer eens in uw broekje

U wilt iemand uitnodigen voor uw verjaardag. Hoe doet u dat? A) door een uitnodiging te versturen; B) door die persoon te bellen; VVD) door creepy camera's voor het huis van de gewenste gast op te hangen en zijn dagelijkse routine te monitoren.

De beste manier om de Nederlander door een hoepeltje te laten springen, is door hem geld te geven. De omvang van de verzameling grijpstuivers maakt niet zoveel uit, als er maar verdiend kan worden. Dus bedachten overheid, bedrijfsleven en wetenschappujrs in 2005 het mooie initiatief 'spitsmijden'. Volgens de website van dit prachtige idee werkt het als volgt: "Spitsmijden is een concept om automobilisten (tegen een kleine beloning) te verleiden de spits te mijden. Bijvoorbeeld door te kiezen voor een alternatief vervoersmiddel als het openbaar vervoer of de fiets, het aanpassen van reistijden of door (gedeeltes van de dag) thuis te werken."

In een land waar belangrijke verkeersaders om acht uur in de avond gewoon muurvast staan, iedereen dat min of meer normaal vindt en niemand met fakkels en rieken naar Den Haag trekt, is dit natuurlijk prachtig prikkelliberalisme. U bent vrij om te doen wat u wilt, maar als u doet wat de overheid wil, krijgt u geld. En wie niet meedoet, betaalt via belastingen voor de beloning aan brave burgers. Heel liberaal. 

Maar het werkt wel en dat is mooi. Het werkt zelfs zo goed dat minister Schultz van Creepy Invitaties (VVD) meer mensen wil verleiden om mee te doen met spitsmijden. Wij zeggen: hartstikke goed. Een billboard langs de kant van de weg met teksten als "een slimme meid in deze tijd weet hoe ze een spits mijdt" en gaan. Quod non, domme kutburger.

Enter minister Schultz (VVD): die wil op trajecten waarop in de toekomst spits gemeden kan worden, camera's neerzetten die kentekens registreren. Vervolgens wil ze met die data een heuleboel brieven versturen naar mensen die op die wegvakken reden. Psst, kom je hier vaker? Dat werk. Belangrijk: deze camera's hebben niets te maken met het controleren van mensen die zeggen dat ze spitsmijden, neen, deze grove inbreuk op de privacy is alleen maar bedoeld om mensen te verleiden mee te doen met een toekomstig project.

Laat de VVD (VVD) nu net de partij zijn die wel de eigen bonnetjes kwijtraakt, maar 'privacy' een enorm 1984-faalconcept vindt. Voor de vorm stelt die competente Barbara Visser (VVD) nog wel wat kritische vragen, maar dat is natuurlijk voor de bühne. D66 kunnen we in ieder geval wat betreft privacy serieuzer nemen. Bij monde van Salima Belhaj zegt die partij in het AD: "Heb je nietsvermoedend ergens gereden, vind je de volgende dag de overheid op je deurmat. De minister neemt het kennelijk niet zo nauw met de privacy. Een bord langs de kant van de weg of een spotje op tv kan ook."

Waarvan akte. Wij zijn even een camera in de douche van dat mooie meisje monteren. Misschien dat ze dan stopt onze spits te mijden.