Goh, Auschwitz-bus blijkt ineens toch slechte smaak

De bus was smaakvol versierd met beelden van het beruchte poortgebouw van Auschwitz II-Birkenau. Spoorlijntje erbij, Davidster er overheen geshopt, verhelderen met een angstig kijkend meisje dat in de armen van haar moeder valt en afmaken met grauwe massa's marcherende pyjama's. Het geheel was fijnzinnig gelardeerd met slogans als "Laten we naar Auschwitz gaan", "onze gidsen spreken Tsjechisch" en "Een reis door emoties". Dikke kans dat de Albert Heijn al was benaderd voor een puntenactie.

Zeker, de neiging tot moraalfap is sterk in deze. Maar laten we heel eerlijk zijn: deze bus is een prima representatie van het beeld dat de meeste toeristen van Auschwitz hebben. Auschwitz is een soort Disneyland waar meer Japanners dan joden zijn geweest. Waar je wat onuitsprekelijk verleden tot je kunt nemen om vervolgens op de volgende verjaardag semi-diepzinnig te lamenteren over hoe erg enzo. Het is een farce, want Auschwitz wordt ook in Polen gewoon als belevenis verkocht, als toertje leedmeten zonder bovengrens. Het is je reinste voyeurisme. Vooral omdat in Krakau, dat dicht bij familiepark Auschwitz ligt, het antisemitisme zich in ieder geval tot voor kort nog manifesteerde in toeristenstalletjes vol aardewerken kitsch in de vorm van orthodoxe joden met een geldbuidel. Denk Gargamel en true story.

Joodse organisaties en Holocaust-overlevers hebben het volste recht om zich boos te maken over een bus. Ze hebben volkomen gelijk, maar beter staren ze zich niet blind op iets wat eerder symptoom dan oorzaak van achteloze omgang met de Holocaust is. Overal in Europa is het antisemitisme weer terug. In West-Europa vaak gesteund door exact dezelfde mensen die waarschuwen voor een hetze tegen een andere religie en voortdurend iets over De Toon op te merken hebben, en in Oost-Europa door enge nationalisten. In Polen is het binnenkort bij wet verboden om Auschwitz een "Pools vernietigingskamp" te noemen. De dingen gaan goed, fijn dat een bus ons daar nog even aan herinnert. Het is haast jammer dat de touringcar van zijn kleurrijke beeldbeleving wordt ontdaan. Iemand nog een stukje nie wieder Schnitzel?