Het is verkiezingstijd, en dat merken we. Traditiegetrouw proberen Kamerleden met de stembusgang om de hoek de show te stelen aan de hand van stellingen die het grote publiek aanspreken en het liefst ook nog een paar zetels bij andere partijen wegrooft. Zoals de laatste vier zetels die GroenLinks nog in de Klaver-knuistjes heeft.
Een mooi onderwerp is bijvoorbeeld elektrisch rijden: de elektrische auto staat op het punt om echt door te breken, wat een mooi moment is je van je groenste kant te laten zien door stimulerende maatregelen te propageren voor een sector die de laatste jaren al een flinke greep uit de staatskas deed. Regeringspartij PvdA en D66 laten via hun respectievelijke specialisten Duco Hoogland en Stientje van Veldhoven weten dat het kabinet in hun ogen te weinig doet om elektrisch rijden in Nederland te stimuleren. De Kamerleden presenteren vandaag een plan dat ook de gewone Nederlander in de elektrische auto moet krijgen en een eerste blik leert ons dat er deels oude plannen worden gerecycled en deels schoten voor open doel worden gelost.
Ten eerste: 'elektrisch rijden stimuleren', that's rich. De laatste jaren pompte Nederland miljarden aan voordeeltjes in PHEV's, waarna iedereen een voordelige SUV met batterij aanschafte en ging deze vervolgens vooral op de benzinemotor rijden. Het financiële voordeel werd er immers niet anders van, dat was met een lage bijtelling al binnen.
Alles valt of staat dus met de definitie van 'elektrische auto'. Gaan we hier nu eindelijk alleen auto's zonder verbrandingsmotor bij rekenen of trekken we alsnog de PHEV in de statistieken? Onlangs kirde de RVOM dat in Nederland de grens van 100.000 elektrische voertuigen overschreden was, een grote wassen neus want bijna 90% hiervan is gewoon een PHEV en heeft dus in de praktijk uitstoot. Want als je een PHEV alleen maar elektrisch rijdt had je net zo goed een volektrische auto kunnen kopen.
Uit wat we nu zien is niet helemaal duidelijk of de Kamerleden ook half-elektrische auto's in hun plan meenemen, ze hebben hun informatie alleen gedeeld met de NOS. Ons verzoek voor de documentatie ligt bij de leden, maar we vrezen het ergste gezien dit zinnetje: 'goedkopere tweedehands auto's verdwijnen te vaak naar het buitenland'. Het lijkt er dus op dat alles met een batterij weer op één grote hoop geveegd gaat worden, en dat in een tijd nu de markt voor volelektrische auto's net volwassen lijkt te worden. We wijzen sturing niet principieel van de hand, maar de overheid moet geen stoorzender worden zoals de afgelopen jaren het geval was.
Update. We hebben het plan inmiddels gekregen, en de focus ligt inderdaad op de tweedehands PHEV die volgens de makers voor de Nederlandse particuliere markt behouden moet blijven. We zijn het er mee eens dat het kapitaalvernietiging was om ze allemaal tegelijk onze wegen op te laten stromen, maar neem dan je verlies en laat de markt zijn werk doen. De komende jaren komen er zo veel meer betaalbare volledig elektrische auto's op de markt, maar de politieke partijen proberen krampachtig rudimentaire PHEV's binnenboord te houden. Wij snappen dat niet.
Enfin, de volelektrische auto profiteert momenteel van een belachelijk lage bijtelling (4%) en per 1 januari 2017 van een gereduceerd stroomtarief. Daarnaast moeten er volgens het plan de volgende dingen gedaan worden vanuit de overheid (we citeren de NOS even):
We kunnen ons erg vinden in punt 6) en 7), vanuit de voorbeeldfunctie. Echter, punt 7) is al lang en breed een plan: Sharon Dijksma heeft eerder dit jaar aangekondigd dat het OV per 2025 emissievrij moet zijn. Hadden Hoogland en van Veldhoven ook kunnen weten. Met punt 2 zijn we het ook eens, maar dat is wiedes, want de infrastructuur moet het aanbod volgen. Bovendien presenteerde minister Kamp net gisteren een extra miljoeneninvestering in de elektrische infrastructuur.
Is bovenstaande water naar de zee dragen of een nuttige toevoeging aan de vergroening van ons wagenpark? En tegen welke kosten mag dat? Oordeel zelf. Vanavond debatteert de Tweede Kamer over elektrisch rijden.