De zin en onzin van teamorders in de F1

Vanaf het moment dat Max Verstappen, vanuit leidende positie, als laatste van de top 5 zijn pitstop maakte, lag het zondag vast in welke volgorde er gefinisht werd: eerst Ferrari, dan Mercedes en tot slot de overgebleven Red Bull. En dit terwijl het veld in de slotfase flink in elkaar schoof, maar teambeslissingen wonnen het van rauwe vechtlust. Zowel bij Ferrari als Mercedes waren stalorders doorslaggevend voor de uitslag.

Italianen hebben vaak de naam wispelturig te zijn. Echter, Ferrari is heel consistent in zijn F1-filosofie: er is een eerste rijder, de superster, en een tweede rijder die de nummer één dient en hem vooral niet voor de voeten moet rijden. Dit was duidelijk het geval in het Schumacher-tijdperk, waarin Barichello de adjudant was; later werd dit het duo Alonso-Massa. Tegenwoordig zwaait er weer een Duitser de scepter bij de Scuderia: Sebastian Vettel.

Vettels tweede rijder is de oude rot Raikkonen, die -net als Barichello onder Schumacher- zijn plek kent en in de herfst van zijn carrière zijn miljoentjes pakt terwijl hij ook nog eens bij een topteam rijdt. De kans is groot dat de bezetting bij Ferrari ook in 2018 zo blijft, dus vanuit Kimi's perspectief snappen we het wel. De man heeft een gezin met twee kinderen en kan nu nog mooi cashen voordat hij laat in de dertig renteniert. Zijn uitgezakte houding na de derde plek in Silverstone sprak boekdelen: dit was geen Finse nonchalance meer, maar pure lethargie. Kimi gelooft het wel, en pakt zo lang dat nog gaat een mooi salaris mee.

Voor het eerst sinds tijden is Ferrari echt competitief en een F1-coureurstitel lijkt realistischer dan ooit. De laatste stamt uit 2007, toen -inderdaad- Kimi Raikkonen in Brazilië met de kleinst mogelijke marge succes oogste voor Ferrari. Kortom: na 10 jaar droog staan wil de stal uit Maranello wel weer eens winnen. Voor de GP van Hongarije stond Vettel met 177 punten één puntje voor op Hamilton (176), dus natuurlijk ging Ferrari voor de maximale Vettel-opbrengst.

Tijdens de race was Raikkonen eigenlijk sneller dan de van pole gestarte Vettel, die te maken kreeg met stuurproblemen. Door de pitstrategie voor Vettel zo gunstig mogelijk uit te stippelen hield Ferrari Raikkonen achter hem, waardoor de Fin mooi als buffer tussen zijn kopman en de Mercedessen diende. Zij kwamen er niet voorbij, maar de radioboodschappen van Raikkonen spraken boekdelen: hij wist dat hij sneller was, maar hij wist ook dat er no chance in hell was dat het team Vettel punten zou laten inleveren. Na de race lag er een vers pak bankbiljetten klaar in Kimi's motorhome om zijn tranen mee af te vegen.

De gang van zaken bij huidig drievoudig wereldkampioen Mercedes was een zeer interessante. Het grootste deel van de race was er door een technische storing geen contact mogelijk tussen Hamilton en het team. Toen dit er wel was gaf de Brit -op dat moment op P4 - aan dat hij snel was en een poging wilde wagen bij de twee Ferrari's vooraan. Het team liet hem daarom Bottas voor hem passeren, met de belofte dat ze weer van plek zouden wisselen als Hamilton niet binnen drie ronden zijn move kon maken.

Echter: drie ronden werden vijf ronden, en daarna nog eens vijf, totdat het team zich uiteindelijk in de situatie bevond waarin Hamilton een straatlengte voor Bottas lag, terwijl de Fin Max Verstappen in zijn nek had. Bottas toonde de laatste twee rondjes te kunnen versnellen om Max af te houden, en kreeg helemaal aan het eind de call dat hij - als beloofd - Hamilton in de laatste bocht mocht passeren om zo de derde plek op te eisen. Met het zicht op een uitlopende Vettel was dit een heel onlogische beslissing: de man die vorig jaar het wereldkampioenschap verloor door een ploffende motor in Maleisië ging er nu mee akkoord drie kostbare punten weg te geven. 

Aan de ene kant was dit een zeer groots gebaar van een coureur die niet altijd even sympathiek overkomt, aan de andere kant leverde het binnen het team spanningen op. Kijk maar eens naar de reacties van vader Anthony Hamilton (you did good, boy), Toto Wolff (uitzinnig) en Niki Lauda (zeer uit zijn hum) na afloop, vanaf 0:25:

Wolff lijkt hier een punt te willen maken richting Lauda, getuige de reactie, die zich het beste als 'in your face' laat omschrijven. We melden er even bij dat Bottas - wiens contract aan het einde van het jaar afloopt - waarschijnlijk voor Spa duidelijkheid krijgt over zijn toekomst bij Mercedes. Toto Wolff trok zich in het kader van belangenverstrengeling in januari terug als persoonlijke manager van Bottas.

In de subtop is de ontwikkeling tussen Perez en Ocon bij Force India interessant. Ze kwamen er in Hongarije weliswaar minder aan te pas, de races ervoor was Force India vaak best of the rest. In Canada had het het team waarschijnlijk geholpen als Perez Ocon liet passeren, maar de Mexicaan vertikte dit en werd niet teruggefloten. Het leidde tot een verslechtering van de onderlinge relatie tussen de coureurs, die beiden logischerwijs het eigen succes bovenaan het prioriteitenlijstje hebben staan. 

Door niet op het juiste moment met de vuist op tafel te slaan verloor het roze team de regie, in dit geval waren teamorders onder de streep het beste geweest voor iedereen. Bovendien was een vervolgincident in Baku tussen beide kemphanen het team hiermee waarschijnlijk bespaard gebleven.

Bij Sauber tot slot lijkt het al jaren een bende te zijn. Waar eerst Ericsson en Nasr elkaar letterlijk van de baan reden kwam het dit jaar tot meerdere clashes tussen de Zweed en zijn nieuwe teamgenoot Wehrlein. Ericsson, die tot nu toe precies 0 punten wist te scoren, maakt zich in de achterhoedegevechten met Wehrlein regelmatig boos over de radio. Wellicht is dit uit frustratie over zijn eigen onvermogen en inferieure materiaal, wellicht zijn het volledig misplaatste sterallures. Punt is dat beide teamgenoten elkaar er dit jaar al meermalen bijna afgereden hebben en de teamleiding kennelijk geen vat krijgt.

Aangezien Sauber stijf achteraan rijdt is het issue van teamorders niet zo relevant, maar het straalt als teamleiding slecht op je af als het enige moment dat je rijders in beeld zijn, dit is omdat ze voor het oog van de camera hun te verbeten gevechten uitvoeren.

Bij de overige teams is er een vrij duidelijk kwaliteitsverschil tussen de rijders en speelt het issue van teamorders dus minder. Beide rijders begeven zich doorgaans op verschillende plekken in het veld, of er is sprake van een natuurlijke hiërarchie. De enige uitzondering hierop lijkt Red Bull, waar Ricciardo en Verstappen aan elkaar gewaagd zijn. Beide coureurs kregen tot nu toe volop de ruimte hun gevechten onderling op het scherp van de snede en fair uit te voeren, laten we hopen dat Max' slippertje in Hongarije daar geen verandering in brengt.