Duitse auto-industrie lacht zich rot na de dieseltop

De vraag die aan de vooravond van de ingelaste dieseltop centraal stond was 'hoe herstellen we het vertrouwen van de consument in diesel'. Hierbij moest er nauwlettend worden koordgedanst: aan de ene kant wilden de actoren een tastbaar resultaat bereiken, aan de andere kant moest de meest machtige industrie van het land niet gedupeerd worden. Zeker niet met het oog op de komende verkiezingen.

Uiteindelijk kwam de auto-industrie goed weg: Volkswagen, BMW en Daimler beloven plechtig de software van hun dieselmotoren aan te passen en daarmee is de kous af. Deze aanpassingen zijn bovendien op vrijwillige basis en voegen weinig toe aan eerdere toezeggingen. Daarnaast starten Duitse autofabrikanten een programma waarbij oude diesels die niet aan te passen zijn een inruilpremie krijgen wanneer hier een schoon nieuw model voor in de plaats komt.  

Essentieel in de besluitvorming: het kostenplaatje. De aanpassingen komen allemaal voor rekening van de fabrikanten en bedragen naar schatting een half miljard euro. Was er gekozen voor het monteren van extra of andere onderdelen om de uitstoot te beperken (voor zover mogelijk), dan liep de rekening al snel op naar het tienvoudige. Al aan de vooravond van de dieseltop kwam belangenvereniging van de Duitse auto-industrie VDA met een 'handreiking': via software zou de NOx-uitstoot van dieselvoertuigen met 25% gereduceerd worden.

Voor de neutrale toeschouwer laat de uitkomst van de top zich als 'graatmager' kwalificeren. Je onderkent als politiek en bedrijfsleven kennelijk een probleem, anders zou je niet twee dagen lang met topmanagers vergaderen, maar als je kijkt wat er na deze dagen onder de streep staat dan heb je eigenlijk bar weinig om mee thuis te komen.

Sowieso is software ongrijpbaar en onzichtbaar voor het publiek. Wanneer je zegt 'ik installeer een onderdeel tussen de verbrandingsmotor en de uitlaat dat n% van de schadelijke stoffen wegneemt' is dit veel tastbaarder dan wanneer je zegt 'ik flash het motormanagement en doe verder niets'. Het eerste dat dan in het hoofd van Jan Modaal opkomt is 'hadden jullie die software niet meteen bij het begin beter kunnen schrijven dan?'

Aan de andere kant: hoeveel gewicht moet je toekennen aan het schoner maken van de naar schatting 5,3 miljoen betroffen auto's (3,9 miljoen VW's, 900.000 Daimlers, 300.000 BMW's) op een totaal van 15 miljoen diesels in Duitsland? Dat ligt eraan wie je het vraagt: een Greenpeace-lid of andere milieulobbyist zal je meteen om de oren slaan met 10.600 voortijdige NOx-doden en foto's van hoestende kindertjes in de grote steden, een fabrieksmedewerker van VW zal zeggen 'jamaar hullie dan?!' en meteen de discussie willen afwenden naar vrachtschepen, luchtvaart en veel meer vervuilende Peugeot 206 HDI'tjes uit 2000 die nog gewoon rond mogen blijven rijden.

Op termijn verdwijnen de oudere en vuilste modellen uit het straatbeeld, dus het belangrijkste is nu om de nieuwste modellen in ieder geval zo schoon mogelijk te krijgen. Op deze manier lost het probleem zichzelf op, wanneer de Golf IV TDI's in een ver land worden gedumpt waar ze lekker mogen blijven roken. Ver buiten het zicht van de steeds meer met het milieu begane westerse wereld.

Terugkomend op de beloofde premies: na de trololo-actie van Toyota komt BMW met tot €2.000 inruilpremie voor een oude Euro 4-diesel die wordt ingeruild voor een Euro 6-model van de groep met minder dan 130 gr/km aan CO2-uitstoot. Daarnaast stelt Ford mensen met een oude stinkdiesel €2.000 tot €8.000 in het vooruitzicht als zij een verse Ford aanschaffen.

Op deze manier zal er wat van het oude wagenpark geruimd worden, waarbij de hamvraag is wat er met deze modellen gebeurt. Het zou kunnen dat nog prima werkende auto's de shredder ingaan (dat is eerder gebeurd met opkoopprogramma's) of misschien gaan ze allemaal op de trailer naar Bulgarije. Kan je er in Duitsland nog steeds van genieten, als de wind uit het zuid-oosten komt.

Overigens was de grote baas van Duitsland niet aanwezig. Mutti Merkel is op vakantie in Noord-Italië: