U veroordeelt appen onderweg, maar doet het zelf toch

Wat is de definitie van hypocrisie? Met het vingertje wapperen over een gedraging en vervolgens precies dat zelf doen? In dat geval zijn we in Nederland uitermate hypocriet over smartphonegebruik

Nieuwe dag, nieuw onderzoekje over het gebruik van de smartphone in het verkeer. De SWOV, de club van 30 binnen de bebouwde kom en de conflictvrije kruispunten, heeft momenteel de smartphonegebruiker (weer) in het vizier. Want die discussie is heter dan ooit. Uit onderzoek onder 4.000 mensen blijkt dat driekwart van de Nederlanders telefoongebruik in het verkeer weliswaar gevaarlijk vindt, maar dat 62 procent dit desondanks 'wel eens doet'. How can this? 

Van de verkeersdeelnemers gebruiken automobilisten, de groep van wie je het juist liever niet hebt, juist de telefoon het vaakst. Wellicht omdat in een auto met dit weer je klauwen er niet afvriezen als je je telefoon bedient, wellicht omdat je een fiets iets makkelijker even aan de kant zet als je wat op moet zoeken, wie zal het zeggen. 

Van de automobilisten die jaarlijks meer dan 20.000 kilometer rijden, ligt het percentage telefoongebruik op 92 procent, wat leidt tot bezorgdheid bij de SWOV: "Zij zijn veelvuldig onderweg, én gebruiken hun telefoon het meest. Dit betekent dat een groot aantal kilometers wordt afgelegd waarbij de bestuurder op de telefoon bezig is", aldus een onderzoeker tegenover de NOS. 

Hierbij moet wel gesteld worden dat de ene telefoongebruiker de andere niet is. Met een dergelijke open vraag wordt iedereen op een grote hoop geveegd: zowel de doorgaans gedisciplineerde weggebruiker die op een lege rechte snelweg 's avonds even snel een blik werpt op de telefoon om te zien van wie hij zojuist een oproep miste als de dame die het doodnormaal vindt om constant onder het rijden Facebook door te scrollen en helemaal niet door heeft dat ze op een 80-weg al slingerend met 40 km/u aan het rijden is. We hebben althans niet de illusie dat 9 op de 10 automobilisten die we onderweg treffen meer met de telefoon dan met het verkeer bezig is.

Hoe het ook zij: smartphonegebruik achter het stuur krijgt eindelijk volop aandacht, maar alles valt of staat bij handhaving. Mooie woorden en de ene conferentie na de andere zijn allemaal prachtig, in de praktijk gaat het erom dat je de boosdoeners er uit plukt. Misschien dat op deze manier tragische ongelukken zoals met Yannick Frijns kunnen worden voorkomen.

O, hadden we al gezegd dat er volgend jaar door verzekeraar Interpolis een conferentie belegd wordt met 'gedragswetenschappers, verkeersdeskundigen en de politiek om meer inzicht te krijgen in aspecten die het gedrag van weggebruikers wat betreft hun telefoongebruik verklaren'? Gedragsverandering is ook belangrijk natuurlijk, maar laten we eens beginnen met controle en handhaving. Als de pakkans groter is hoef je wellicht ook niet de stap te maken naar een criminalisering van smartphonegebruik.