Tesla wil naar Europa, maar vindt Elon Musk geschikte bouwplaats?

Na de aankondiging van de nieuwe Teslafabriek in China, is het wachten op de Europese vestiging. Duitsland lijkt de grootste kanshebber, maar Nederland en België hopen ook mee te kunnen doen. Hoe kies je een plek om een autofabriek te bouwen?

Autofabrieken worden uiteraard niet zomaar ergens in het land neergegooid. Daar gaat behoorlijk wat denk- en rekenwerk aan vooraf voor de geschikte plek is gevonden. Daarnaast hangt het ook sterk af van de hoeveelheid subsidies die lokale overheden voor de potentiële nieuwe werkgelegenheid hebben klaarliggen.

Compleet nieuwe autofabrieken worden niet elke dag gebouwd, dus er is niet echt een duidelijk stappenplan om te doorlopen. Hoe kom je er dan toch achter wat er nu bij Tesla binnen gebeurt om een geschikte plaats voor hun nieuwe productielijn vinden. Duitse krant Die Zeit grijpt ervoor terug naar de laatste keer dat in Duitsland een fabriek uit de grond werd gestampt. Het is de Leipziger bouwplaats van BMW die in 2005 werd geopend. De werkwijze van de Beiers kan gezien worden als blauwdruk voor het bouwen van een fabriek. BMW deed ongeveer hetzelfde als Elon Musk tegenwoordig doet. Het bestuur van BMW liet in 2000 een persbericht uitgaan dat ze op zoek waren naar een plaats voor een fabriek. Daarop gingen bij allerlei hogere en lagere overheden de alarmen af en iedereen stuurde een berichtje dat zij een briljante plek hadden voor een fabriek.

Binnen no-time had BMW een lijst met 250 gegadigden, die ze uiteindelijk wisten terug te brengen naar een shortlist van dertien mogelijke nieuwe plaatsen. Daarvoor hadden de Duitsers een behoorlijk lijstje eisen. Na de moeizame start van de Amerikaanse fabriek in Spartanburg (South Carolina) had München besloten om weer gewoon een fabriek in Duitsland te openen, alle aanbiedingen buiten de landsgrenzen gingen dus regelrecht de prullenbak in. 

Dan ook moest de grond een vrij lange rechthoek van 200 tot 250 hectare zijn, die niet in een bestaand industriegebied lag. BMW wilde als eerste op een nieuw stuk land aan de slag. Verder waren er nog een paar belangrijk punten: de grond moest waterpas zijn, de snelweg mocht niet meer dan vijf kilometer verderop liggen, het dichtstbijzijnde vliegveld maximaal een uur rijden en er moest een spooraansluiting zijn.

Uiteraard moest er ook voldoende gekwalificeerd, of opleidbaar, personeel aanwezig zijn. Binnen vijftig kilometer mocht ook geen andere autofabriek gevestigd zijn, want dan zou er wellicht een strijd om het arbeidskapitaal kunnen ontstaan.

Dankzij dat eisenprogramma bleven er steeds minder mogelijkheden over. Als laatste keek BMW naar de kosten van het bouwen van de fabriek. De keuze voor Leipzig was eenvoudig, omdat de EU daar zo'n €280 miljoen zou bijdragen (uiteindelijk werd het zelfs €363 miljoen). Ook de stad zelf droeg €16 miljoen bij, al met al helpt dat bij het kiezen als je €1,2 miljard gaat uitgeven. Elke cent minder is dan mooi meegenomen.

Elon Musk lijkt zijn oog gericht te hebben op de westelijke rand van Duitsland, met een lichte voorkeur voor de grens met Noord-Frankrijk. Wat daar zo speciaal aan is, weten de Duitsers zelf ook niet, Elon laat zelf weten dat hij de nabijheid van de Benelux belangrijk vindt. Okay, er zitten al tal van autofabrieken (Renault/DS/Ford) daar en Tesla-dochter Grohmann is er gevestigd. Hoe dan ook, de Duitse deelstaten in die omgeving zijn in ieder geval in hoogste staat van paraatheid en zullen ongetwijfeld alle mogelijke stukken grond al bij zijn doorluchtige CEO-heid hebben aangeboden.