Mercedes heeft de oplossing: onze auto's rijden voetgangers dood

In een situatie waarin er sowieso slachtoffer vallen, moet het leven van de zelfrijdende autobewoner gered worden. Dat zegt Mercedes. "If you know you can save at least one person, at least save that one. Save the one in the car." Mercedes probeert het voorts wat softer en humaner te verpakken, maar dat kunt u negeren. Beter danken we Mercedes dat ze de knoop hebben doorgehakt en gewoon zeggen wat ze moeten zeggen. We zullen uitleggen waarom. Haal uw mooiste denkvuist van stal, want we gaan even blauweluchtfilosofie doen. 

De software die zelfrijdende auto's bestuurt zal ooit moeten kiezen tussen de inzittenden of andere weggebruikers doden. We gooien meteen de emotionele big gun in de strijd: een kapitalist met een sociale huurwoning en D66-lidmaatschap komt met zijn zelfrijdende auto in een verkeerssituatie terecht waarin het tussen zijn leven gaat, of dat van de dertig gehandicapte kinderen in de schoolbus, allen zijn gingers. De twee keuzes vormen hier een exclusieve disjunctie; er is geen andere oplossing dan dood versus leven, de enige variabele zit 'm in welke mensen zullen leven. Ethisch bevinden we ons hier op gevaarlijk gebied. (Maar geef toe, dit is leukere filosofie dan kruidenvrouwtjes met een 'interesse' in Oosterse wijsheid.) 

Het mooie is dat dit dilemma altijd zal blijven terugkomen, ook al is de programmatuur nog zo verfijnd. Je kunt je er geen weg omheen redeneren, je kunt alleen een keuze maken. Er zullen veel mensen zijn die zichzelf offeren om de kinderen te redden. Heel nobel. Maar de zelfrijdende auto kan en mag die keuze nooit voor je maken. Hij mag er nooit van uitgaan dat de bestuurder zich in een bepaald geval zou opofferen, noch mag de auto een criterium stellen aan hoeveel beperkte roodharigen genoeg zijn om de bestuurder de dood in te jagen - ook al zouden mensen dat wel laten meewegen.

Het punt is namelijk het bestaansrecht van zelfrijdende auto's vervalt als die er in bepaalde situaties voor kiest het belang van iemand anders dan de inzittende laten prevaleren. Dat is als een honkbalknuppel die verkruimelt wanneer je er een inbreker mee in elkaar wilt slaan. Wie wil een auto waarvan je weet dat die zo geprogrammeerd is dat-ie in bepaalde gevallen niets meer is dan een heel dure pil van Drion? Als een auto geprogrammeerd is om niet te allen tijde keuzes te maken die volledig in het belang van de bestuurder zijn, heb je een onaantrekkelijk product dat geen hond wil kopen en daarom geen bestaansrecht heeft. Dat heeft Mercedes heel goed door en kiest zowel voor zijn eigenbelang als dat van de inzittenden. Chapeau.