Nissan Leaf-uitspraak: NL rechter meet met twee maten

In 2013 kocht Epko Horstman een Nissan Leaf 24 kWh, om elke dag vanuit zijn woonplaats Zoetermeer mee naar zijn werk in Kampen te pendelen, een afstand van exact 130 kilometer. Het werd een drama, want het accupakket van de Leaf bleek meer dan eens onvoldoende toereikend om de bestemming te halen.

Waar claims van aasgieren als de stichting brandstofverlies zonder aarzelen naar de prullenbak worden verwezen vindt de rechterlijke macht het kennelijk anders wanneer het om een elektrische auto gaat. Nu zijn de gevolgen van zonder 'brandstof' komen te staan bij een elektrische auto veel verstrekkender dan bij een auto met verbrandingsmotor, maar het principe van de klacht is hetzelfde: de dealer moet de auto terugnemen omdat de klant is voorgelogen over het verbruik. Waarom zou je dan bij een EV met een andere maat meten dan bij een auto met plofmotor?

Waarschijnlijk heeft de enorme koppigheid van de eigenaar een grote rol gespeeld: de beste man kwam niet minder dan 34 keer stil te staan met zijn Leaf. Je zou verwachten dat iemand na 20 keer een auto-ambulance bellen zijn rijgedrag en bepaalde alternatieven nog eens goed onder de loep zou nemen, maar niet Epko: die herhaalde het kunstje gewoon nog 14 keer. Het kost je bakken met ongemak, maar uiteindelijk win je wel. Aan de neutrale toeschouwer het oordeel of het hier om een Pyrrusoverwinning gaat of niet. Overigens heeft Horstman in zijn eis gewoon de verloren tijd als schade opgevoerd, waarbij hij zijn gebruikelijke uurtarief van €88,- rekent.

Op 30 november deed de rechtbank Noord-Nederland uitspraak, en stelde Horstland in het gelijk. Hiermee neemt de rechter een stukje eigen verantwoordelijkheid en beoordelingsvermogen bij de consument weg. Voordat je voor pakweg 30 mille een nieuwe auto koopt doe je de nodige research lijkt ons, en al helemaal als de auto wezenlijk verschilt van alles wat je hiervoor gereden hebt. Werkelijk elke test stipt aan dat je in werkelijkheid het voorgespiegelde NEDC-bereik niet haalt, het is algemene kennis dat kou een negatief effect heeft op de efficiency van batterijen en tot slot: iedereen die ook maar een dag elektrisch heeft gereden weet dat je verbruik boven de 110 km/u exponentieel uit de klauw loopt. Eigenlijk is de huidige elektrische auto met krapbemeten accupakket dus op zijn best op een 100-weg, maar zeker niet op de snelweg. 

Als gezegd, een elektrische auto laden is wat anders dan even bij een tankstation langswippen, wat wellicht is meegenomen door de rechter. Laden gaat over het algemeen traag en op een openbare plek heb je geen garantie dat deze niet bezit is danwel geen defecten kent. Dus wat als de laadinfrastructuur volwassener was geweest? In zo'n geval is in rangenood zitten minder ingrijpend dan het voor deze gebruiker was en had de rechter misschien anders geoordeeld.

Als Nissan slim was geweest dan hadden ze Horstman een ruimhartige deal gegeven op een Leaf 30 kWh, waarmee de man Zoetermeer waarschijnlijk wél had gehaald, of in ieder geval met minder billenknijpen. Hadden ze nu de negatieve publiciteit ook niet gehad. Maar misschien hebben ze het wel gedaan en had Horstman de buik dermate vol dat hij alleen nog met terugname genoegen nam. De punten die we tot nu toe aanstipten lijken allemaal erg vriendelijk voor Nissan, doch de dealer gaat zeker niet vrijuit. Als verkoper is het je plicht de klant te goeder trouw te adviseren, en deze van juiste informatie te voorzien. We kunnen niet achter de schermen kijken, maar indien de dealer na herhaaldelijk doorvragen heeft gezegd 'ja meneer, die 130 kilometer woon-werk haalt u makkelijk', zonder hierbij aan te geven dat (koud) weer en (tegen-)wind bij een Leaf wel degelijk negatief kunnen uitpakken op het bereik dan hebben ze hun werk niet goed gedaan. 

Het gevoel dat bij ons vooral overheerst is: principes zijn goed, maar man, wat doe je jezelf aan alleen maar om je gelijk te halen? Waar we bovendien nieuwsgierig naar zijn: zou de man nu een Ampera-e of een Zoe kopen, of is de pret in elektrisch rijden voorgoed bedorven? We gokken dat het laatste niet op gaat, een Leaf koop je omdat je in elektrisch rijden gelooft, niet omdat dat nou zo'n mooie auto is. Anno 2016/17 ziet de wereld er een stuk beter uit voor mensen die 130 km naar hun werk moeten pendelen, dat haal je met eerdergenoemde producten meestal heen en terug op één lading.

Het einde van het verhaal is dat de dealer Horstman een bedrag van € 29.498,65 moet betalen, vermeerderd met rente. Hier komt nog een schadevergoeding van €2.400 overheen, en ook moet de dealer de proceskosten (2,5 mille) en de deskundigenkosten (6,4 mille) betalen. En dan hebben we de eigen proceskosten nog niet meegerekend; al met al een aardige aderlating.

We bewonderen Horstmans volhardendheid in dezen: er is een te rooskleurig plaatje geschilderd met betrekking tot elektrisch rijden. Zodra de temperaturen onder nul duiken kan je gerust de helft van de NEDC-range halen, en dat stinkt. De beste man had gelijk en is dat gaan halen. Of het ook alle ellende waard was is een vraag die alleen Horstman kan beantwoorden. We zijn zelf in ieder geval blij dat we niet in zijn schoenen staan. Toch blijft het raar dat deze Nissan terug mag, terwijl je geen schijn van kans maakt als je hetzelfde met je spaardiesel of downsize-driecilinder probeert.