Oud Blik. De Nederlandse politiek is een Toyota Yaris

U bent dit weekeinde misschien in de autoshowroom geweest om uw vehikel voor de komende jaren uit te kiezen, maar de kans is ook aannemelijk dat u eens even flink heeft nagedacht over wie de volgende vier jaar aan het stuur van het land mag zitten.

Misschien heeft u bij de rondgang langs de Polo, de Yaris en de Picanto wel gedacht dat als u toch eens een miljoen zou winnen, u het helemaal anders ging doen. Dan kocht u een grote GT-coupé en vertrok u terstond nog naar de Rivièra om daar te flaneren en bubbels te drinken, zoals een miljonair betaamt. Ook in het politieke proces van de campagne wordt er tijdens het winkelen vaak gedroomd over een radicale ommezwaai, een oplossing die de saaiheid, traagheid en stroperigheid van het bestuurlijke proces doorbreekt. “Zou het niet goed zijn als we een zakenkabinet krijgen, met alleen maar ondernemers, die hier de boel vlot trekken” hoor je dan.

Aan de andere kant hoor je linkse zwakzinnigen vaak zeggen, dat wij wat pas echt een prachtig land worden als we zouden vergaderen zoals een of andere vergeten stam in de binnenlanden van Afrika, waar iedereen om de beurt mag spreken en men elkaar alleen maar complimenten mag maken. Toch gaat er ergens wat mis: die Afrikanen zitten nog goeddeels tussen de vliegies op een zebrabout te knauwen, dus echt goed voor de voorspoed van land en volk zullen zulke politieke modellen wel niet zijn. Over het basisinkomen gaan we niet eens beginnen: voor niets gaat de zon op.

Dan zijn er ook nog de nationalisten van de Grote Blonde Leider, die liever niet wil dat politici, gewoon mensen van vlees en bloed net als zij, regeren, maar dat “de volkswil” de koers bepaalt. Kennelijk zijn de Nederlandse politici ineens niet meer Nederlands als ze de politiek ingaan: nee, liever gewoon een sterke man met blond haar een thermometer in de onderbuik van het volk die feilloos de Volkswil tot uitdrukking brengt. Dromen van het Duitse model, dus. En inderdaad, de vorige keer dat “de volkswil regeerde” scheurden de Porsches daadwerkelijk door Europa, zij het dat het de panzers waren die Porsche ontwierp als hij niet te druk bezig was met het uitvinden van Kevertjes met de motor achter de achteras.  

Je ziet het ook in de peilingen: in de eerste weken van de campagne staan de experimentele vleugelpartijen, niet zelden gedreven door utopisme, vaak hoog in de peilingen. Eenmaal in het stemhokje kiest de burger tenslotte toch weer voor de veilige keuze: VVD in plaats van PVV. Leuk hoor, partijen die dromen van een basisinkomen of een moslimreine staat, maar in het stemhokje slaat vaak de realiteit toe. 

Ons systeem laat ook geen ruimte voor dromers. Anders dan de V.S., waar ze geregeld utopisten, dromers en charlatans verkiezen, moeten wij het hier doen met bestuurders in grijze pakken. Dat is maar goed ook. Gelukkig is onze parlementaire democratie zo ingericht dat er geen ruimte is voor utopisten en dromers. Ons partijenstelsel is een grijze Toyota Yaris, geen Lamborghini Aventador. Elke stap van de besluitvorming is dusdanig dichtgetimmerd met commissietjes, stuurgroepen, klankborden en medezeggenschapsprocedures dat overhaast scheuren niet mogelijk is. 

Ja, zoals de dagelijkse files van het wegennet zal de Vaderlandse politiek wel weer doorkruipen op zijn eigen karakteristieke trage wijze: met veel auto's op de weg en veel partijen in de kamer is het altijd een kwestie van dringen. U mag inderdaad weer kiezen en het zal ongetwijfeld weer een anonieme zilvergrijze hatchback worden - om vervolgens weer blij mee aan te sluiten bij de autopolonaise op maandagmorgen. Fijn he, een nieuwe auto?