Niet normaal: Pierre Gasly wint Formule 1 op Monza!

In een door corona-opgeschort jaar waarin Mercedes oppermachtig is, op gepaste afstand gevolgd door Max Verstappen, leek het alsof de top drie onveranderlijk was. De volgorde was zo saai en voorspelbaar dat we op de redactie al een standaard format hadden voor de raceverslagen. Na de chaotische en bloedstollende Grand Prix van Italie van vandaag kan die echter de prullenbak in.

Kwalificatie

Al in de kwalificatie waren er een paar veranderingen. Mercedes pakte zoals vanouds de eerste startrij, met Hamilton voorop, maar daarachter was het de McLaren van Carlos Sainz, en de Racing Point van Sergio Perez.

Max Verstappen moest genoegen nemen met P5 naast Lando Norris. De Nederlander klaagde dat zijn Red Bull lastig te besturen was met de low downforce-afstelling die nodig is op de lange rechte stukken van Monza. Een crash op de vrijdag hielp daar ook al niet bij.

Party never stops

Het verbod op de controversiële "party mode", waarbij de teams de motoren vooral voor de kwalificatie opschroefden, leek geen enkel effect te hebben gehad. Valtteri Bottas verbrak het baanrecord al in Q2 met een 1:18.952. In Q3 ging Lewis Hamilton er nog even fijntjes onderdoor met een 1:18.887.

Hamilton haalde hierbij een gemiddelde snelheid van 264,3 kilometer per uur, de snelste Formule 1 ronde aller tijden. Ook onderling waren de verhoudingen eigenlijk niet veranderd, aangezien de McLaren en Racing Point sterk zijn op het rechte stuk en de Red Bull daar wat inlevert. Alex Albon startte vanaf de negende plek op drie tienden van zijn teamgenoot.

Start

Bij de start is het meteen al druk. Valtteri Bottas komt er slecht weg en ziet Carlos Sainz aan zich voorbij gaan in de eerste chicane. De Fin komt door de inhaalactie op het vuile gedeelte van de baan en verliest zoveel tijd dat ook Lando Norris een move kan maken in de Variante della Roggia chicane. Weer mist Bottas hierdoor de ideale lijn en komen ook Sergio Perez en Daniel Ricciardo voorbij zijn Mercedes.

Verder naar achteren heeft Max Verstappen een teleurstellende start. De Nederlander zit klem en ziet Norris en Ricciardo aan zich voorbij gaan nog voor de eerste chicane. Lance Stroll probeert het ook maar wordt bruut afgeblokt aan de binnenkant. Valtteri's geklungel brengt hem uiteindelijk pal voor de Red Bull op P6. Alexander Albon heeft ook z'n dag niet. Een touché met Pierre Gasly dwingt hem de eerste chicane af te snijden over de kerbs heen. De Britse Thai valt terug naar de vijftiende plek.

Openingsfase

Als we op het punt staan om de tweede ronde in te gaan zien we ineens Stroll langszij komen bij Verstappen op het rechte stuk. De roze Mercedes rekent eenvoudig af met de Red Bull, die terugvalt naar P8. Een ronde later pakt de Nederlander de positie op dezelfde plek weer terug. De jacht naar Bottas is geopend, maar een zevende podium op rij lijkt erg ver weg.

Bottas wordt door zijn team verteld een lange run te doen en te wachten tot de auto's voor hem de pits ingaan. Verstappen komt dichter naar de achtervleugel van de Mercedes, maar kan nog geen vuist maken. In de tussentijd heeft Hamilton ongestoord zijn leiding uitgebreid naar een seconde of drie.

Grote problemen

Net als de volgorde lijkt te settelen krijgen verscheidene coureurs te maken met grote problemen. Na slechts zes ronden ploft op het einde van het rechte stuk de linker achterrem van de Ferrari van Sebastian Vettel, die in gevecht was met de Williams van George Russell. Vettel kan niet meer stoppen en schiet in volle vaart door de piepschuimen blokken die het oude rechte stuk naast de eerste chicane afzetten. Terwijl hij met een slakkengang naar de pits terug tuft vliegen de restanten van de remschijf kortstondig in brand. Game over.

Ook Alexander Albon ziet zijn race in het water vallen. In gevecht met Romain Grosjean geeft hij te weinig ruimte en komt hard in contact met de Haas. Stukken carbon vliegen in het rond en al snel is het duidelijk dat het merendeel van de vloer van de Red Bull komt. Aangezien 40% van de downforce van de vloer komt is Albon's snelheid dan ook meteen weg. Tot overmaat van ramp krijgt hij voor het akkefietje nog eens een penalty van 5 seconden.

Derde slachtoffer is Valtteri Bottas. De Fin denkt eerst een lekke band te hebben in de openingsronde, maar het team verzekert hem dat alles okay is. Wel blijkt dat de Mercedes W11 net zoals zijn voorgangers geen fan is van rijden in verkeer. Al snel begint de motortemperatuur gevaarlijk te stijgen. Bottas krijgt orders om uit de slipstream van Ricciardo te blijven op de rechte stukken om de motor te koelen, waardoor Verstappen binnen DRS-range komt. Wederom kan de Nederlander echter geen aanval plaatsen, ondanks het feit dat Bottas buiten DRS van Ricciardo is.

I want to party

Terwijl Hamilton het gat verder vergroot krijgt hij van zijn engineer te horen dat ie wel wat rustiger aan kan doen. Vroeg opschakelen om de motor te sparen is het advies. Achter Lewis trekt ook Sainz weg bij teamgenoot Norris. Achter Norris ontstaat een hecht groepje met Perez, Ricciardo, Bottas en Verstappen.

Bottas verremt zich voor de eerste chicane en Verstappen haakt meteen aan. Helaas is het superieure vermogen van de Mercedes weer onoverkomelijk. Op teamradio begint Valtteri zich vervolgens gefrustreerd uit te laten: "I can't race with these engine modes!" Schijnbaar is het zonder de party-mode een stuk lastiger om naar voren te komen.

Safety car

Vooraan blijft de volgorde vrijwel gelijk. In ronde 17 zien we echter Albon in de Variante della Roggia voorbijsteken aan Charles Leclerc. De winst is een schamele dertiende plek. De Ferrari rijder heeft het zo moeilijk dat hij meteen terugvalt in de klauwen van Antonio Giovinazzi. Voordat de Alfa Romeo hem op de baan kan pakken stuurt de Monegask zijn SF1000 als een van de eerste pits in voor een setje harde Pirelli's.

Leclerc's timing blijkt bijzonder slecht te zijn, want twee ronden later parkeert Kevin Magnussen zijn Haas net voor pit entry. Omdat marshals op de baan nodig zijn wordt de safety car naar buiten gebracht. Terwijl Bernd Maylander de baan op stuurt zien we Lewis Hamilton binnenkomen voor een set mediums. Even later komt ook Antonio Giovinazzi de pits in. De rest van de teams staan klaar, maar niemand komt binnen.

Pit lane closed

Daar blijkt een hele goede reden voor te zijn. Omdat de marshals Magnussen via pit entry de baan af moeten duwen, heeft de wedstrijdleiding de pitsstraat dicht gegooid. Hamilton en Giovinazzi hebben de rode kruizen die opgelicht waren in de Parabolica niet opgemerkt of verkeerd geïnterpreteerd en zijn alsnog naar binnen gegaan.

Terwijl Kevin Magnussen kalm meelift op de side pod van zijn stilgevallen auto, komt na twee ronden safety car eindelijk het bericht van wedstrijdleider Michael Masi: Hamilton en Giovinazzi under investigation. Gezien het potentiële gevaar dat de marshals liepen zou de eventuele penalty niet mals zijn.

Pitstops

In ronde 22 gaat de pit lane weer open, de top 10 gaat naar binnen, uitgezonderd Hamilton, Stroll en Gasly. Max Verstappen valt terug naar P13 en Albon komt op P18 terecht door de dubbele pitstop. Linksvoor gaat het mis bij Sergio Perez, het wiel gaat er niet lekker op. De Mexicaan valt terug achter Ricciardo en Bottas, maar voor Verstappen. Door de stops leidt Hamilton voor Stroll, Gasly, Giovinazzi, en Raikkonen.

Herstart

Ronde 24: de safety car gaat weer naar binnen. De herstart is weinig spectaculair, op de move van Charles Leclerc na. In een paar bochten pakt de Ferrari-coureur beide Alfa Romeo's en stoomt door naar de vierde plek. Kimi Raikkonen maakt van de gelegenheid gebruik en verschalkt zijn teamgenoot. Lang kan de Fin er niet van genieten, want een paar bochten later is het goed raak.

Enorme klapper

Op koude harde banden heeft Charles Leclerc namelijk een akelig moment midden in de Parabolica. De achterkant van de Ferrari glijdt opeens bruut weg. Charles' poging om het overstuur op te vangen zorgt ervoor dat de auto abrupt linksaf slaat. Op volle snelheid raast de SF1000 over het gravel richting de bandenstapel. Een enorme klap is het gevolg. Leclerc blijkt gelukkig. ongedeerd, maar de schade aan zowel de auto als de bandenstapel is groot.

Red flag

De safety car komt de baan weer op. Een ronde later komt de bijl voor Antonio Giovinazzi. De stewards leggen hem een stop and go penalty van 10 seconden op. Gecombineerd met de tijd die hij kwijt is in de pitsstraat is dat effectief een straf van 30 seconden.

Lewis Hamilton reageert verbaasd op de beslissing en vraagt meteen of hij ook op de nominatie staat. De reactie van race engineer Peter Bonnington is dat daar inderdaad een grote kans op is. Veel tijd om erover te discussieren krijgt de Brit echter niet. Leclerc's crash heeft zoveel schade aangericht dat het niet verantwoord is om door te racen. Voor het eerst sinds Baku 2017 wordt met een rode vlag situatie de race afgebroken, zodat het personeel van Monza aan het werk kan om de bandenstapel te repareren.

Hamilton op de step

Het veld trekt de pits binnen. Max Verstappen parkeert zijn auto op P11, terwijl Alexander Albon op dat moment zestiende ligt. Terwijl iedereen uit z'n auto klimt komt daar dan eindelijk de beslissing: Hamilton, 10 seconden stop and go. Officieel ligt de Brit dan nog aan de leiding voor Stroll, Gasly, Raikkonen, Giovinazzi, Sainz, Norris, Bottas, Latifi, Ricciardo, Verstappen, Ocon, Kvyat, Perez, Russell, Albon en Grosjean.

De penalty zal hem in de rode vlag-situatie echter sowieso naar de allerlaatste plek dirigeren. Ineens zien we dan een klein stepje aan de voet van een trappenhuis staan. Later komt de regie er weer op terug en blijkt dat Lewis Hamilton ermee naar het kantoor van de stewards is gescheurd om verhaal te halen. De straf blijft echter staan. Tegelijkertijd is Mercedes bezig om onder toeziend oog van de FIA de uitstroomopeningen van de radiateurs open te maken om de koelingsproblemen te verminderen.

Lando Norris krijgt ondertussen ook met de stewards te maken. Hij zou onnodig langzaam de pits ingereden zijn om een gaatje te creëren met Carlos Sainz voor hem en zo minder tijd te verliezen bij de dubbele pitstop. Hierbij zou hij de mannen achter hem opgehouden hebben.

Orde op zaken

Om 16:21 is het werk klaar en trekt het veld weer de baan op. In de tussentijd hebben de teams banden mogen wisselen, wat bijzonder goed uitkomt voor degenen die bij de eerste safety car buiten gebleven zijn, in het bijzonder Lance Stroll. Dankzij Hamilton's penalty gaat hij nu virtueel aan de leiding met nog 27 van de 53 ronden te gaan.

Bij Mercedes word Lewis verteld dat ze meteen de penalty gaan incasseren. Hamilton is het er niet mee eens en doet liever twee snelle ronden om een gaatje te slaan. Volgens het team heeft dat echter weinig zin. De wedstrijdleiding spreekt Norris vrij, maar concentreert zich vervolgens op een ander incident tussen Perez en Verstappen in bocht 1.

Tweede staande start

Het veld maakt een tweede formatieronde, waarbij Carlos Sainz klaagt over ijskoude banden. Het team mag echter hun rijder op de weg naar de grid niet begeleiden, dus aan de andere kant blijft het stil. Dan is het tijd voor de tweede start.

Hamilton komt goed weg, maar Lance Stroll maakt er een potje van. Na een langzame start mist hij ook de tweede chicane volledig. Stroll terug naar P5, achter Gasly, Raikkonen, Giovinazzi en Sainz. Met een mooie actie pakt de Canadees de McLaren echter weer terug in de Variante Ascari. Verstappen heeft minder geluk. Een lock up in de eerste chicane zorgt ervoor dat hij van de baan gaat en veel plekken verliest.

Hamilton duikt zoals besproken meteen de pits in voor zijn penalty en valt terug naar de zeventiende en laatste plek. Wanneer hij te horen krijgt dat het gat met de rest 23 seconden is moet de regie even een paar piepjes laten horen. Pierre Gasly neemt op sensationele wijze de leiding voor Kimi Raikkonen en Lance Stroll.

Drama voor Red Bull

Vlak nadat de wedstrijdleiding aankondigt het incident tussen Perez en Verstappen niet verder te onderzoeken zien we de Red Bull opeens vertragen. Max rijdt de pits in en stapt gefrustreerd uit. Einde verhaal. Een foutmelding in de motor blijkt later de reden te zijn geweest om de auto preventief naar binnen te halen. Teamgenoot Albon neemt zijn veertiende plek over.

Giovinazzi neemt zijn penalty en valt tot achter Hamilton terug. Carlos Sainz pakt vervolgens Lance Stroll terug. De top 10 is op dat moment: Gasly, Raikkonen, Sainz, Stroll, Norris, Bottas, Ricciardo, Ocon, Kvyat, Perez. Gasly leidt Kimi met een gat van 2.4 seconden. Lewis Hamilton begint aan een reeks snelste ronden.

Smeltende Iceman

Kimi Raikkonen weert zich kranig, maar al snel wordt duidelijk dat Alfa Romeo niets te zoeken heeft aan de kop van het veld. Langzamerhand valt de Finse veteraan terug. Sainz, Stroll, Bottas, en Ricciardo komen er binnen drie ronden allemaal makkelijk voorbij. Ook Kvyat, Ocon en Perez zijn uiteindelijk te sterk, waardoor Kimi genoegen moet met de enkele punt voor P10.

Hete Mercedes

Opvallend is dat Valtteri Bottas nog steeds uit de slipstream blijft om zijn motor te koelen. De aanpassingen hebben blijkbaar niet gewerkt. Even later zien we Lewis Hamilton hetzelfde doen als hij bij Alexander Albon aankomt. Wederom wordt duidelijk dat Mercedes haar koeling niet ontworpen heeft op achteraan rijden.

Desondanks is de gehavende Red Bull een makkelijke prooi. Albon mist zijn rempunt en schiet rechtdoor over de eerste chicane. In Curva Grande laat hij Lewis erlangs. Mercedes motiveert Hamilton door te zeggen dat P6 mogelijk is. Ironisch genoeg is dat precies waar zijn teamgenoot rijdt.

Eindsprint

Met nog vijf ronden te gaan wordt het een gevecht tot het eind tussen Carlos Sainz en Pierre Gasly. Beide mannen hebben op dat moment nog geen Grand Prix-overwinning op hun naam staan en gaan daarom tot het uiterste. Sainz komt steeds dichterbij en mag vol elektrisch vermogen gebruiken. Gasly krijgt hetzelfde bericht. Intussen vecht een ontketende Hamilton zich terug door Raikkonen, Perez, Kvyat en Ocon in korte tijd onschadelijk te maken.

Finish

Uiteindelijk komt een emotionele Sainz net een ronde tekort om het de Alpha Tauri echt moeilijk te maken. Pierre Gasly schreeuwt net als in Brazilië vorig jaar zijn microfoon kapot en kan het niet geloven. Sainz is verslagen: "So close. One more lap, one more lap." Lance Stroll maakt het compleet onvoorspelbare podium af. Gasly en Sainz omhelzen elkaar bij de cooldown room als oude strijdmakkers.

George Russell en Nicholas Latifi maken van de gelegenheid gebruik om via de boordradio afscheid te nemen van vertrekkende teambaas Claire Williams. Beide mannen bedanken haar voor de kans die ze van haar gekregen hebben.

Gasly en het Alpha Tauri team zijn uitzinnig van vreugde. Ondanks het gebrek aan tifosi en het falen van Ferrari is er dankzij hen toch een Italiaans feestje op Monza.

Pierre Gasly scoort zijn eerste overwinning en is de eerste Fransman die de grootste beker mee naar huis neemt sinds Olivier Panis de weggespoelde Grand Prix van Monaco won in 1996. Ook is het voor het eerst in twaalf jaar dat het voormalige Toro Rosso een Grand Prix op haar naam schrijft, na de dominantie van Sebastian Vettel op dezelfde baan in 2008. En dat had van tevoren niemand voorspeld.

Voor het eerst dit seizoen is de volgorde echt op z'n kop gegooid. En we hebben met volle teugen genoten. Wat. Een. Race.