Afrikaans gifdiesel-schandaal onderstreept naïviteit van onze politici

Waar in Europa zo ongeveer alles wettelijk streng aan banden ligt, kan je als handelaar zonder te veel principiële bezwaren in Afrika nog prima uit de voeten met inferieure waar. Kwestie van de juiste snavels natmaken, voor zover je al een strobreed in de weg wordt gelegd. Het volstrekt ontbreken van centraal gezag is natuurlijk helemaal de pot met goud, vandaar dat Somalië sinds de jaren '90 leeggeviste zeeën heeft en tot een prettige dumpplaats verwerd voor allerlei gifstoffen, die anders heel duur verwerkt hadden moeten worden. Het is echt vreselijk cynisch, maar zodra er geld verdiend kan worden tellen mensenlevens nou eenmaal niet. Het is aan de politiek en NGO's om hier heel verontwaardigd over te gaan doen, en misschien nog een paar grijpstuivers aan ontwikkelingssamenwerking die kant op te sturen om het slechte geweten af te kopen.

Gisteren kwam een nieuwe schandalige praktijk aan het licht: al die zwavel die we hier aan onze brandstoffen onttrekken omdat dat wettelijk moet, wordt door de industrie vrolijk in tweederangs diesel teruggepompt, die vervolgens naar Afrika geëxporteerd wordt. Want je mag ter plekke geen kindertjes doodschieten, maar hun longen langzaamaan volpompen met gifdamp is geen probleem. Gevolg: het toch al niet zo schone wagenpark aldaar rijdt op brandstof die tot 387 keer meer zwavelconcentratie heeft dan hier. En dan hebben we het alleen nog over Beëlzebubs favoriete element, Joost mag weten wat er verder door de diesel wordt gemengd. 

Nederlandse bedrijven als Vitol en het sinds de Probo Koala toch niet zo lekker liggende Trafigura zouden een centrale rol spelen bij het maken en verschepen van de olie die je bij een discount snackbar nog niet in de frituur zou willen hebben, en waar zelfs scheepsmotoren acute kanker van krijgen. U begrijpt het: heel politiek Den Haag is na het lezen van het rapport dat de NGO Public Eye publiceerde compleet over de zeik, met de groene goegemeente voorop. Naar verluidt heeft Jesse Klaver zich in zijn kamer opgesloten, waaruit alleen nog een constant gesnik klinkt. En terecht, dit soort dumppraktijken is schandalig, maar bewijst ook eens te meer dat niet alle 7 miljard wereldburgers even scrupuleus zijn. Echter, als een donderslag bij heldere hemel zal het ook niet komen, of je moet wel erg naïef zijn.

Wellicht het meest ironische aan het hele verhaal is dat er wettelijk niets fout gedaan wordt. Het komt op de lokale milieuwetgeving aan, en die is doorgaans niet heel erg streng geformuleerd in Afrikaanse landen. Een mazzeltje voor Afrika is dat het autobezit er significant kleiner is dan hier, maar als in grote steden als Dakar, Accra, en vooral Lagos alleen dit soort brandstof in de voertuigen gaat heb je een snelkookpan van smerige gifdamp die iedereen daar inademt.

Onze minister Ploumen (PvdA), die aan de ene kant in (nu nog) 33 landen goede sier kan maken met gratis geld weggeven krijgt dit soort issues aan de andere kant op haar bord, aangezien ook buitenlandse handel in haar portefeuille zit. Vanzelfsprekend veroordeelt ze de praktijken als een 'grof schandaal', maar tegelijkertijd weten al onze politici dat Afrika wanneer het zo uitkomt de dumpplek van het westen is, hoe verbaasd het gezicht dat ze trekken bij dit soort rapporten ook is.

Met dergelijke koopmannen heb je aan een heel leger van dominees nog niet genoeg.

Foto: in Europa afgedankte Corolla krijgt een tweede leven in Abidjan, Ivoorkust. (EPA/LEGNAN KOULA)