Tesla zal de gevestigde auto-orde nooit kunnen verslaan

Ook als Elon Musk vandaag zou overlijden tijdens een goddelijke wip met de bloedzuiger van Johnny Depp zijn vriendin Amber Heard, dan nóg zou hij de geschiedenisboeken ingaan als een heel grote meneer. Musk is iemand, omdat hij elektrische auto's (Tesla), commerciële ruimtevaart (SpaceX) en zonnepanelen (SolarCity) probeert te integreren op een manier waarvoor termen als 'visionair' tekortschieten. Hij doet het namelijk gewoon. Dat is knapper dan een visie.

Maar Tesla is misschien niet de onsterfelijkheid van haar leider gegund. Jazeker, de marktkapitalisatie van Tesla is momenteel hoger dan die van Ford en General Motors. Maar vergis je niet: het is niet per definitie zo dat aandeelhouders masturberen op de daadwerkelijke staat van een bedrijf. Anders gezegd: misschien verkijken ze zich op Tesla.

Zo is er een factie die denkt dat Tesla geen schijn van kans maakt om de Big Three uit Detroit ooit te verslaan. Hun argumenten gaan ongeveer als volgt. In de eerste plaats mist Tesla het distributienetwerk dat zij wel hebben. De toekomst van de auto draait weliswaar niet om verkoop vanuit de duizenden dealers die de gevestigde merken hebben, maar zij tellen wel als hubs van mobiliteit. De auto transformeert van gewild bezit tot instrument in een spel van beweging. Als je een fijn vertakt dealernetwerk hebt, heb je daarin een streepje voor. Tesla's dealerzooitje stelt niets voor vergeleken met het spinnenweb van de gevestigde orde.

In de tweede plaats hebben de Big Three schaal- en expertisevoordelen. Dat grijpt in elkaar: wie in staat is miljoenen auto's per jaar te maken, weet hoe de business in elkaar steekt en heeft duidelijk expertise. En met elke extra auto die je maakt, weet je beter hoe je dat proces kunt optimaliseren. Ford, GM en Chrysler bouwen gezamenlijk tegen de twintig miljoen voertuigen per jaar. Dat is heel wat anders dan de honderdduizendtallen Tesla. Hoe meer je maakt, hoe meer fouten je eruit zeeft en hoe meer je leert over productieprocessen.

In de derde plaats speelt cash een grote rol. Tesla zit op een miljard (dollar) of drie. Detroit zit op 83 miljard dollar cash. Dat betekent meer R&D-mogelijkheden, meer technologie, concurrerender producten en meer klanten. En dan hebben we het nog niet eens gehad over de onwaarschijnlijke geldwaterval die een bedrijf als Volkswagen in R&D stort. VW spendeerde in 2015 drie keer zoveel aan R&D als Tesla überhaupt in cash-reserves heeft.

In de vierde en laatste plaats zouden de traditionele merken ook kunnen profiteren van merktrouw, maar dat is nonsens, dat kan Tesla net zo goed en misschien nog wel beter. Daarom is het te hopen dat die Tesla-devotie besmettelijk is, want dan heeft Elons droom meer kans van slagen. Anders blijft Tesla niet meer dan een opvallend hoofdstuk in de autogeschiedenis, zonder toekomst.