De Formule 1 praat inmiddels al jaren over een terugkeer naar het Afrikaanse continent. Een wereldkampioenschap dat een van de continenten overslaat kan immers niet meer in deze diverse en inclusieve tijden. De laatste Grand Prix in de regio dateert alweer van 1993.
Die race was de tweede van een stel races die na het vallen van het Apartheid-regime verreden werd. Eerder stond Zuid-Afrika van 167 tot 1985 op de kalender, tot het eerde genoemde Apartheid voor een boycott zorgde. Een gebrek aan geld maakte de eerste comeback echter bijzonder kort.
It may be 30 years ago but there's something mesmerising about Ayrton Senna’s right arm movement and left arm strength in this clip shot at the Kyalami GP - Honda RA122E - V12... #sequential pic.twitter.com/ZE8NTGFxnI
— Classic Car Curation (@CCCuration) February 13, 2021
Afgeketste deal
Vorig jaar leek de tweede terugkeer van het evenement dichterbij dan ooit. De Formule 1 en Liberty Media voerden een reeks verkennende gesprekken met de eigenaren van Kyalami, het voormalige Grand Prix-circuit.
De deal was zelfs al rond, en de F1 stond op het punt om het legendarische Spa Francorchamps van de kalender te drukken. Op het laatste moment bleef de Grand Prix van België echter in stand vanwege niet nader genoemde problemen met Kyalami.
Hebzucht en interne strijd
Tegenover Total-Motorsport heeft niemand minder dan Jody Scheckter de redenen achter de afgeketste deal blootgelegd. De wereldkampioen van 1979 had insider informatie over het proces via zijn neef Warren, een van de aanjagers van het project.
Na zes jaar zwoegen zag Warren de deal imploderen vanwege de hebzucht van één man: Porsche South Africa CEO en Kyalami-eigenaar Toby Venter. Vlak nadat het contract met de F1 getekend werden de tarieven verviervoudigd en trok hij de volledige controle naar zich toe. De interne strijd zorgde ervoor dat de lokale overheid de politieke en financiële steun voor het evenement terugtrok:
"Ik was er van binnenuit bij betrokken. Mijn neef heeft er zes jaar lang aan gewerkt. Het was zo dichtbij. Die kerel van Kyalami ging van 500.000 naar 2 miljoen, en hij wilde het hele evenement overnemen."
"De F1 kwam om het te ondertekenen. [Warren] had steun van de overheid gekregen, een paar van de meest vermogende mensen in Zuid Afrika zaten erachter. Alles zat op zijn plek, en die vent van Kyalami werd hebberig. Net toen de F1 vertrokken was, veranderde hij alles compleet. De overheid realiseerde zich dat er een gevecht was en trok zich terug, en dat was het einde. Misschien zal het hier nog een keer gebeuren. Ik weet het niet. "
Kyalami is de plek
Ondank de problemen met het management van het circuit is Scheckter ervan overtuigd dat Kyalami de plek zal zijn waar de Grand Prix uiteindelijk op terug zal keren. Het circuit zit immers vol historie en is relatief eenvoudig aan te passen naar F1-waardig FIA Grade 1-niveau. Een (zoveelste) straatrace in Kaapstad behoort echter nog steeds tot de mogelijkheid. Uiteindelijk draait het immers allemaal om de centjes:
"Zo veel mensen willen een Grand Prix daar, en de historie van Zuid-Afrika in de racerij is enorm. Mijn oom racete in 1937 op het circuit in mijn geboortestad. De Auto Unions waren daar, en [Stirling] Moss reed er in '63 toen ik daar over het hek keek. Dus er is een hoop motorsport geschiedenis in Zuid-Afrika, tot een zekere periode."
"Ik denk dat Kyalami waarschijnlijk de plek is want ze hebben naar het circuit gekeken. Ze wisten wat er gedaan moest worden, en dat het mogelijk was. Kaapstad zou een betere plek zijn. Maar het gaat allemaal om geld."
- NLBeeld / BrunoPress, Porsche