Aantal auto's in Nederland met factor 200 toegenomen

De telling van het CBS start in 1927, toen 41.200 automobielen geregistreerd stonden. Nederland telde destijds 7,5 miljoen inwoners, dus per 1000 inwoners waren er - krap aan - 6 auto's. De auto was nog echt een luxeproduct. Inmiddels telt Nederland ruim 8,5 miljoen personenauto's, 206 keer zoveel als in 1927. Nemen we de bevolkingsgroei in deze 92 jaar niet in acht, dan is de stijging alsnog een factor 90 (eigen berekening, red.).

In onderstaande grafiek zien we de absolute aantallen, met een vrij vlakke kromme in de eerste decennia. Vanaf eind jaren '50 gaat het snel. Ons land telt in 1955 nog 231 duizend auto's, tien jaar later is dit - dankzij ons eigen Wirtschaftswunder - toegenomen tot 1,1 miljoen. Tot en met 1969 (2+ miljoen auto's) lijkt de curve exponentiële vormen aan te nemen, maar daarna gooit onder andere de oliecrisis even wat zand in de machine. Eind jaren '70 is er nog even een sprintje, maar vanaf de jaren '80 loopt de lijn meer lineair. Godzijdank, want de wegen konden de toenemende stroom auto's al nauwelijks bijbenen.

Nederland telt momenteel bijna 500 auto's per 1000 inwoners, waarbij de verdeling stad-platteland scheef is. Amsterdam heeft met 0,4 auto's per huishouden relatief de minste auto's, in meer rurale gemeenten loopt dit op tot 1,4 auto's per huishouden.

Peak car?

Je kunt in de sterk verstedelijkte gebieden niet echt veel met een eigen auto, terwijl de lasten wel enorm zijn. Voor mensen die niet echt buiten dit gebied komen loont het vaak meer om het OV te gebruiken. Daarnaast: autobezit is niet meer zo belangrijk als vroeger, lijkt het. Althans in de sociale omgeving van ondergetekende heeft het hebben van een auto geen hele hoge prioriteit. We zien in deze gebieden in de toekomst een grotere rol voor deelauto's weggelegd. Op het platteland en de door het OV minder ontsloten gebieden blijft de auto echter onmisbaar, en de statistieken onderschrijven dit.

Of het ook betekent dat de curve afvlakt, of zelfs een dalende lijn gaat vertonen? Daar hebben we een hard hoofd in, gezien de voorspellingen dat Nederland richting de 20 miljoen inwoners gaat. Wel vermoeden we dat het aantal auto's per 1000 inwoners niet heel ver meer boven de 500 zal stijgen, de grootste groei zal eerder komen doordat het aantal mensen in Nederland toeneemt. Enkele redenen hiervoor: de bevolkingsgroei zal zich naar verwachting concentreren in precies die gebieden waar autobezit het minst aantrekkelijk is. Bovendien neemt het aantal 80-plussers flink toe, en die komen niet allemaal meer door de medische keuring, of geven soms vrijwillig hun rijbewijs af. Tot slot, maar dat is koffiedik kijken, kan de deelauto in de toekomst een grotere rol gaan spelen, wat een rem zet op autobezit.