Audi viert 40 jaar quattro

De legende die Audi quattro heet mag 40 kaarsjes uitblazen. In.1980 werd het originele model voor het eerst aan het publiek getoond op de Autosalon van Geneve. Voor het eerst was er voor een breed publiek een snelle auto met vierwielaandrijving beschikbaar.

Met een 2,2 liter turbo vijfcilinder was de auto ook als straatversie namelijk geen doetje. Dankzij het Torsen-differentieel van het quattro systeem kon je alle 200 pk's bovendien onder alle omstandigheden gebruiken.

Iltis

Het begon allemaal in de winter van 1976/1977, toen een team van Audi-ingenieurs in de diepe sneeuw van Zweden een serie tests uitvoerde. Aanwezig bij die tests was de Volkswagen Iltis, een klein legervoertuigje met vierwielaandrijving.

Het ding bleek in de sneeuw veel sneller dan de andere, veel sterkere auto's met enkel voorwielaandrijving. Het systeem van de Iltis was ontwikkeld door ene Roland Gumpert, die vervolgens leider werd van de Audi Sport rally-afdeling.

Rally

Het meest bekend werd quattro natuurlijk als ultiem wapen in de strijd om het wereldkampioenschap rally. Onder de nieuwe Group B regels kon de quattro alles halen uit zijn aandrijflijn. Met klinkende namen als Hannu Mikkola, Stig Blomqvist, Walter Rohrl en Michele Mouton werden 23 rallies, twee rijderstitels en twee constructeurstitels.

Helaas kon zelfs de brute Sport quattro in zijn ultieme, flink ingekorte vorm uiteindelijk geen partij bieden aan de superlichte middenmotor-prototypes van Lancia en Peugeot. In 1986 was het definitief over en uit na het opheffen van de Group B categorie als gevolg van meerdere dodelijke crashes. De middenmotor-variant van de quattro kwam hierdoor nooit aan de start. Wel kon de quattro in de tussentijd drie overwinningen pakken op de legendarische Pikes Peak International Hillclimb.

Het circuit

Na de successen buiten de gebaande paden leek het Audi een goed idee om de voordelen van quattro op het circuit te demonstreren. Tegelijkertijd wilde het merk zijn invloed op de Amerikaanse markt uitbreiden. Zodoende werd in 1988 de 200 quattro Trans Am gebouwd. De 500-pk sterke supersedan veegde in korte tijd de Amerikaanse V8'en van het speelveld, waarop de organisatie prompt vierwielaandrijving, turbo's en niet-Amerikaanse motoren verbood voor het volgende seizoen.

Dat jaar stapte Audi over op de IMSA-serie met de nog extremere 90 IMSA GTO. De auto had niets meer met een straatauto te maken: met een superlicht buizenframe, een dramatisch verbrede plastic body, extreem brede wielen en een 720 pk-sterke versie van de bekende vijfcilinder herhaalde de 90 het trucje van de 200. Na slechts een dominant seizoen werd de auto ook in IMSA verboden.

Weer een jaar later: Audi besluit het feestje van BMW en Mercedes in de DTM te verpesten met de gigantische V8 quattro. De zware maar zeer krachtige limousine maakte korte metten met de vederlichte speciaaltjes van de concurrentie en pakte twee titels op rij in 1990 en 1991. Daarmee werd Audi het eerste merk dat een DTM-titel prolongeerde. In 1992 werd de auto gestraft met een overvloed aan succesgewicht, wat Audi probeerde te counteren met een uiteindelijk illegale krukas. Het merk verliet daarop het kampioenschap.

In 1995 kwam de laatste echte quattro-strijder op het toneel. Met de A4 STW opende Audi de aanval op het populaire tweeliter Super Touring reglement. De auto won twaalf nationale en internationale titels totdat succesgewicht en een uiteindelijk verbod op vierwielaandrijving de A4 in 1998 onschadelijk maakten.

RS

Terwijl Audi op motorsport gebied records aan het breken was werd de quattro-aandrijving steeds wijder verspreid over de straatmodellen. Na de Ur-quattro volgden vierwielaangedreven versies van de reguliere Coupe en de 100/200/V8. Toen de quattro uit productie ging startte Audi een lijn sportieve modellen met de Ur-S4/S6 en S2 begin jaren '90.

De echte klapper kwam echter in 1994 met de door Porsche ontwikkelde RS2. Die 316 pk-sterke super-station was het startschot voor de Audi RennSport-afdeling. Onder de Quattro GmbH vlag werden steeds snellere en extremere modellen uitgebracht die met steeds hogere vermogens hun quattro-aandrijving onder druk zetten. Het originele aandrijfconcept wordt tegenwoordig nog steeds gebruikt in auto's zoals de RS4/5, RS6/7 en RS Q8.