Oude auto's verantwoordelijk voor meeste stikstof, koop ze op

De oudere auto's in ons wagenpark zijn verantwoordelijk voor een disproportioneel groot aandeel in de stikstof- en fijnstofuitstoot, en dus moeten deze wagens idealiter van de weg. Brancheorganisaties juichen een opkooppremie toe.

Viess, Patrick

Dat oude auto's - vooral de diesels - vervuilender zijn dan nieuwe, kon u al op uw klompen aanvoelen. Het AD besloot het verschil eens te kwantificeren, door een expert in te schakelen. Vervoerdeskundige Jan Anne Annema van de TU Delft berekende dat auto's van het bouwjaar 2004 of ouder 17 procent van het wagenpark beslaan, maar verantwoordelijk zijn voor 35 procent van de stikstofuitstoot (NOx) en 50 procent van het fijnstof (PM). De modernste (Euro 6d) dieselmotor stoot inmiddels zes keer minder stikstofoxide uit dan een oude nageldiesel uit 1999.

Om eerlijk te zijn verbaast het ons dat meer dan een zesde van het Nederlandse wagenpark ouder is dan 15 jaar, dit toont maar weer eens dat we tegenwoordig echt langer met een auto doen. Wat echter ook het geval is: die oude bakkies schijnen regelmatig nog aardig wat kilometers te maken: het CBS meldt dat auto's van 15-25 jaar oud per jaar tien- tot twaalfduizend kilometer rijden. Dat lijkt ons nogal veel, omdat een particulier volgens hetzelfde CBS gemiddeld 11,6 duizend km per jaar rijdt. Normaalgesproken draaien jongere auto's meer kilometers.

Opkooppremie

Bij dit verhaal komt logischerwijs een opkooppremie om de hoek kijken, want als je oude auto's kunt vervangen door nieuwe, behaal je qua uitstoot veel winst. Bovendien is er momenteel geld voor, we zitten zonder begrotingstekort. Een premie stipten we al eens aan in dit artikel, waar we echter ook enkele kanttekeningen maakten. Citaat:

"Het grote nadeel van bovenstaand plan: het kost geld. Daarnaast: waar gaan al die oude auto's naartoe? Stel je voor dat we ze naar Polen exporteren, dan waait al die NOx op een dag met een stevige oostenwind gewoon weer onze kant op. Tot slot: moet je een oudere auto die nauwelijks kilometers maakt wel gaan vervangen? Iemand die zijn auto voornamelijk voor boodschappenritjes gebruikt, en per jaar 5.000 kilometer op de klok zet, levert nou ook weer niet zo'n grote impact op het milieu."

Idealiter zou je alles wat oud en vervuilend is permanent uit het verkeer moeten halen, dus ook het exportverkeer. In dat geval ben je wel een technisch nog vaak pima product aan het afbreken, en in de geest van de circulaire economie is dat niet te billijken. Aan de andere kant: Apple verkoopt per jaar 30 miljoen peperdure AirPods, die na anderhalf jaar op zijn en dankzij een lijmproces volstrekt onrecyclebaar zijn. Da's ook je reinste verspilling waar iedereen aan meewerkt. Een zeer gerichte opkooppremie, die juist de mensen die veel rijden met een oude auto er uitpikt, zou perfect zijn, maar dan maak je alles meteen nodeloos ingewikkeld en fraudegevoelig.

Overheidsmaatregelen

Naar verwachting komt het kabinet spoedig met maatregelen tegen de 'stikstofimpasse', dit is een kwestie van dagen. Maatregelen werden aanvankelijk eind vorige week verwacht, maar in het wekelijkse gesprek met de minister-president gaf deze op vrijdag aan dat dit niet is gelukt. 'Begin deze week' is nu de planning.

Een van de dingen die ons boven het hoofd hangt is een maximumsnelheid van 100 km/u, hoewel D66 graag 90 km/u wil. De leden namen dit weekend op een partijcongres het voorstel van de D66-jongeren met meerderheid aan.