Kamaz kennen we hier vooral van de brute, schijnbaar onverwoestbare witblauwe rallymonsters waar de Nederlandse truckrijders in Dakar Rally elk jaar tegen moeten strijden. Achter dat rallyteam gaat echter een enorm bedrijf schuil. Kamaz is namelijk de grootste producent van vrachtverkeer in Rusland. In 2019 zette rolden er 34.705 trucks en bussen uit de fabriek in Naberezhnye Chelny, een industriestad ongeveer 1000 kilometer ten oosten van Moskou.
Tekort aan handen
De hoge productieaantallen van 2019 worden echter al een tijdje niet meer gehaald. De reden daarvoor mag duidelijk zijn: Kamaz is net als elke ander bedrijf in de sector slachtoffer van de pandemie. Het grote struikelblok is echter niet een gebrek aan vraag, maar een gebrek aan handen.
In Naberezhnye Chelny zijn er al 24.000 mensen werkzaam, maar de fabrikant heeft er nog eens 4.000 nodig. Het tekort is hoofdzakelijke veroorzaakt door restricties opgelegd door de Russische overheid. Het laagbetaalde fabriekswerk werd met name door migranten uitgevoerd, maar deze gingen liever terug naar het land van herkomst om de strenge Russische regels te vermijden.
Creatieve oplossing
Kamaz CEO Sergei Kogogin denkt de oplossing gevonden te hebben. In een poging om de posities snel en effectief op te vullen onderzoekt hij de mogelijkheid om het gevangenissysteem bij de productie te betrekken. "We zijn aan het beoordelen hoe we het werkprogramma ontwikkeld de Federale Gevangenisdienst toe kunnen passen", zo verklaarde hij tegenover Reuters.
Het programma werd in april al in het leven geroepen door het Kremlin met een order om de mogelijke inzet van gevangenen bij de bouw van spoorwegen te onderzoeken. De Federale Gevangenisdienst heeft die lijn doorgetrokken met voorstellen om de veroordeelde criminelen in allerlei sectoren aan het personeelsbestand toe te voegen.
Geen Gulag, kameraad!
Gevangenen die hard, simpel werk verrichten onder orders van de Russische staat klinkt eigenlijk nogal retro. Dat hebben we namelijk eerder gezien. In 1918 werd net na de socialistisch revolutie het GULAG-systeem opgezet, waarbij criminelen en politieke dissidenten vastgezet werden in brute werkkampen. Bovendien is Kamaz voor 15% eigendom van Daimler AG (Mercedes), nog zo'n bedrijf met meer dan genoeg ervaring met een dergelijk systeem.
De moderne Russische gevangenisautoriteit heeft er echter meerdere keren op gehamerd dat het voorstel voor het nieuwe systeem totaal niet vergeleken kan worden met de beruchte gulags. Gedwongen werk anno 2021 zal kennelijk veel comfortabeler zijn. De gevangenen zullen immers niets bezitten, en er dolblij mee zijn.
- Kamaz