De grootste uitdaging voor de toekomst ligt op het spoor

We reizen in Nederland de laatste jaren niet meer, maar wel anders. Vooral de trein werd de laatste jaren populairder, en zal de komende jaren de grootste groeier zijn. Te meer omdat de wegen verder gaan dichtslibben.

Treinmeisje

Vandaag verscheen het Mobiliteitsbeeld 2019, een tweejaarlijkse publicatie van het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM), dat onder het ministerie van IenM hangt. Samengevat: tussen 2010 en 2017 zijn we binnenlands nauwelijks meer gaan reizen (+1%), maar de met de trein gereisde afstand nam met 14% toe. Ondanks dat leggen we 'slechts' 10% van onze reisafstand af per geel-blauwe rups. 

De omvang van het verkeer op de rijkswegen nam tussen 2010 en 2018 met zo’n 15% toe. Dit zijn niet alleen Nederlanders in personenauto's, maar ook het verkeer met bestel- en vrachtauto’s en buitenlands verkeer op Nederlandse rijkswegen. Het reistijdverlies per afgelegde kilometer is in 2018 gedaald met 12% ten opzichte van 2010. De omvang van de files op het hoofdwegennet nam weliswaar toe, maar omdat het volume van het verkeer nóg harder groeide, daalde per afgelegde kilometer het reistijdverlies.

Toename vertraging door files met 23%

Kijken we in de toekomst, dan wordt voor 2024 een toename van 8 procent van de mobiliteit verwacht. Dit leidt tot een toename van de wachttijd met 23 procent. En wie meer in de file staat, gaat alternatieven zoeken. Als het OV dit kan bieden, zal het een deel van de mensen uit de auto weten te krijgen, maar het Nederlandse spoor is al praktisch overbelast. Snelste oplossing: langere treinen. Echter, op circa 65 baanvakken kunnen geen langere of extra treinen rijden omdat er niet genoeg spanning op de bovenleiding staat, zo stelt ProRail. Ook dat is op te lossen, maar met meer vraag zal er op een gegeven moment ook meer spoor bij moeten, en dat is makkelijker gezegd dan gedaan. De ruimte is beperkt, maar met voldoende investeringen moet aan alles wel een mouw te passen zijn.

Al het bovenstaande gaat uit van het scenario dat de bevolkingsdruk in de Randstad eerder toe- dan afneemt, want hier zit de grootste infrastructurele bottleneck. Echter, de drukte op de weg en op het spoor heeft zich de laatste 10-20 jaar steeds verder naar het oosten/noorden/zuiden uitgebreid. Hoe zit het eigenlijk met die Mobiliteitsalliantie en haar plannen voor light-rail- en andere infra-oplossingen? Het volledige Mobiliteitsbeeld 2019 kunt u HIER downloaden.